Азаматтық құқықтағы заттық құқықтар

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ҚОРЫТЫНДЫ

Курстық жұмысты  жазу барысында жүргізілген ғылыми-зерттеу жұмысы нәтижесінде келесі қорытынды жасалды.

Заттық құқыктар мүліктік құқыктардың бір түрі болып табылады, зат мүліктің бір түрі ретінде заттык құкықтың объектісі болып табылады, заттар мсн мүліктік игіліктср құкыктық қатынастар объсктісі үғымының негізі болады. Заттык құқықтардың мынадай нсгізгі белгілері болып мүліктік смсс өзіндік құқықгардан өзгеше, заттық құкықтар мүліктік құқықтар ексндігі,'Тәнсіз мүлікпең^,, байланысты міндеттемелік құқықтар мсн интеллектуалдық меншік құқыктарына өзгеше, заттық құқықтар белгілі бір айтарлықтай дара заттарға катысты пайда болатындығы, сонымсн бірге, заттарға қатысты міндеттемелік құкықтар да туындайтындығы, заттык құқықтар абсолюттік құқықтар болып табылатындығы, заттық құқықтарды корғаудың абсолюттік сипаты, яғни заттық құқыққа қол сүғатындардан қорғау құкығы келіп шығатындыгы, заттық құқықтарды заңның бслгілеуін олардың белгісі ден есептеугс болатындығы, заттық құкык заттың соңынан ілссс жүретіндігі, заттық және міндеттемслік құқық бәсекеге түскенде ең алдымен заттык құкык жүзсгс асырылуы тиіс ексндігі, затқа нақты билік ету, яғни оз құкығын тікелей, үшінші жақтың арасындағы ағайындығынсыз жүзеге асыру мүмкіндігі, заттық құқықтар иссінің иелену, пайдалану, билік ету өкілсттігі болуға тиіс екендігі табылады.

Заттық құқықтар екі үлкеп топқа бөлінеді. Олар: менішік күкығы және мсншік иелері болып табылмайтын адамдардың заттық құқықтары (бөтсннің мүлкіне қүкық, шектеулі заттык құқықтар). Бөтеннің мүлкінс құқыкты өз кезегінде былайша жіктеугс болады: иелік (ол меншік құқығымен және пайдалану құқығымен  байланыссыз.  дербсс  сипатта  болатын  жағдайларда);

сервитуттар; менппк иесінің  мүлкімен шаруашылык жүргізу құқыктары: шаруашылық жүргізу құкығы; оралымды баскару құкығы; өз мүлкінс дербсс билік ету құкығы; міндеттсменің орындалуып қамтамасыз стстін құқықтар: кепіл құқығы; ұстап калу қүқығы; табиғатты пайдалану құқығы: жсрді пайдалану құқығы; жер койнауын пайдалану құқығы; суды пайдалану құкығы; өзгс де табиғатты пайдалану құқықтары; тұрғын үй алу қүқығы: түрғын үй жалдаушының құқығы; тұрғын үйдің меншік иесі отбасы мүшслерінің осы тұрғын үйді пайдалану құқықтары; шарт бойынша нсмесе өсист калдырудан бас тартуға байланысты басқа адамға тиесілі тұрғын үйдс омір бойы тұру құқығы; коопсратив мүшссінің оған коопсративтік тұрғын үйді сатып алғанға дейінгі құқығы; басқа да тұрғын үй алу құқықтары; шарттардың (алдыңғы тармақтарда көрсетілгендерден өзге) негізіндс берілгсн затқа құқық: жалға алынған затқа құқық; сенімгерлікпен басқаруға алған затқа құқық; сақтауға алған затқа құқық; рента негізіндс берілгсн затқа құқық; басқа шарттардың (мсрдігерлік және тағы сол сияқтылар) иегізінде берілген затқа құкық.

Мсншік қүқығы дегсніміз  субъсктінің заң кұжаттары арқылы танылатын жоне қорғалатын өзіне тиесілі мүлікті өз калауынша ислену, пайдалану жонс билік сту күқығы.

Ислену күкығы - заттық құқық, ол - затты иемдснуді жүзеге асырудың заңмен қамтамасыз стілген мүмкіндігін көрсетеді. Иелену үғымын бірнеше мағынада колдануға болады. Мәселсн, меншік қүқығы өкілеттіктерінің бірі ретінде, баска заттық құкықтардың элеметі ретінде, меншікті иеленудің ксйбір тосілдерін жүзегс асырғанда туындайтын өзіншс санат ретінде, үшінші жактан заттык-құқыкгық қорғауды іске асырғанда туындайтын өзінше санат  рстінде.  Жалпы иелену  тек тұрақты   ғана  емес,   құқыктық корғауды пайдаланатын және зандык салдарларға әкеп соғатын құкык болып табылады.

 

 

 

 

 

 

 

 

ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР

 Нормативтік-құкықтык актілер:

1. ҚР конституциясы (З0.08.1995ж.)-Алматы: Юрист, 2003.
2. ҚР азаматтык кодексі (жалпы жәнс ерекшс бөлім)-Алматы 2003.
3. ҚР жср кодексі (20.06.2003ж.) -Алматы: Юрист. 2004.
4. ҚР су кодексі (9.07.2003ж.) -Алматы: Юрист, 2004.
5. ҚР орман кодексі (8.07.2003ж.) -Алматы: Юрист, 2004.
6. ҚР Заңы "Тұрғын үй қатынастары туралы" 16.04.1997ж. -Алматы: Юрист, 2004.
7. ҚР Заңы "Қоршаған ортаны қорғау туралы" 15.07.1997ж.-Алматы: Юрист, 2004.
8. ҚР Заңы "Банкроттық туралы" 21.01.1997ж.
9. ҚР Заңы  "Мемлекеттік кәсіпорын туралы", 19.06.1995ж. -Алматы: Юрист, 2004.
10. ҚР Заңы "Жылжымайтын мүлікке құқықтарды жоне онымсн жасалатын мәмілелерді мемлекеттік тіркеу туралы",22.12.95ж. -А.: Юрист.2003
11. ҚР Заңы "Жер қойнауы жәнс жср қойнауын пайдалану туралы" 27.01.1996ж. -Атматы: Юрист, 2004.
12. ҚР Заңы. "Мұнай туралы" 28.06.1995ж. -А.: Юрист, 2004.
13. ҚР Заңы "Жылжымайтын мүлік ипотекасы туралы", 23.12.1995ж. - Алматы: Юрист, 2004.
14. ҚР Заңы"Жскешслендіру туралы"30.06.1997ж. 21.05.2003ж.

 Арнайы  әдебиеттер:

1. Жайлин Ғ.А. Қазақстан Республикасының Азаматтық қүкығы. Оқулық. Ерскше бөлім. 1, 2 том.-Алматы: Зан әдсбиеті, 2004ж.
2. Гражданское право.Т. 1/Под ред.А.П.Сергеева.,Ю.К.Толстого.М.: 2001.
3. ГК РК (общая часть).Комментарий. В двух кпигах. Книга 1.2. Отв.ред. М.К.Сулейменов , Ю.Г.Басин.-А.: «Жеті жаргы»,2003.
4. Е.А. Суханов Гражданское право Учебник в 2-х т. Москва 1998г.
5. Вешное права в Республики Казахстан / Отв. Ред. М.К.Сулсйменов. Алматы: "Жеті жарғы", 1999.
6. Римскос частное право. Дождев Д.В. Москва. 2000 год.
7. Вещное права в гражданском праве России. Щенникова Л.В. Москва. 2000 год.
8. Гражданское право России. Курс лекций. под ред. О.И.Садикова. Москва. 2000 год.
9. Система римского права. Хвостов В.М. Оқулық. Москва: СПАР. 2000 жыл.
10. Основы государства и права Республики Казахстан. Алматы, 2000 жыл. "Жеті жарғы".

Мерзімді  басылымдар

1. Рейхер В.К. Абсолютныс и относитсльные права (к проблсме делення хозяйственньгх прав) // Юрист/ научно-практичсский журнал. 3, 2004 год. 25-28 стр.
2. А.Г.Диденко. Защита сервитуттов. Гражданское законодатсльство Республики Казахстан. Выпуск 7. 1999 год. 49-57 стр.
3. Рубанов А.А. Проблемы совершенствования теоретической модсли права собственности. Юрист/ научно-практический журнал. Москва 5,2004. 35-40 стр.
4. Жанайдарова И.У. Проблемы рсализации права государственной собствснности. Алматы. Гражданское законодатсльство Республики Казахстан. Выпуск 19, 2004 год. 63-66 стр.
5. Петоров Д.В. Право хозяйственного ведения и право оперативгюго управления. Санк-Петербург. Юр. Цснтр.Пресс. 2002 жыл.
6. Капура М.М. Кооперативная собствснность и право коопсративной собствснности. Юрист. Научно-практический журнал. 2,2005 год. 18-23 стр.