Нотариат түсінігі және пәні

1.30 тамыз 1995 жылы  Республикалық Референдуммен қабылданған  Қазақстан Республикасы Конститутуциясы, (7 қазан 1998 жылғы өзгерістер және  толықтыруларымен).- Алматы: Қазахстан, 1998. – 96 б.

2.Қазастан Республикасының  Азаматтық Кодексі.- Алматы: ЖШС «Баспа», 2001.- 400 б.

3.«Нотариат туралы» ҚР-ның  Заңы. 14 шілде 1997 ж.  Соңғы редакция 31.01.20005ж

4.«Жылжымайтын мүлікті  мемлекеттік тіркеу  құқығы және  сонымен бірге мәмілелер туралы» ҚР Президентінің Жарлығы 25 желтоқсан 1995 ж. № 2727

5."Кадрлық резерв және нотариустың бос лауазымына орналасуға конкурс өткізу туралы ережені бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Әділет министрінің 2005 жылы 31 наурыздаєы N 101 бұйрыєына өзгерістер мен толықтыру енгізу туралы

6."Қазақстан Республикасында  нотариаттық іс-әрекеттерді жасаудың  тәртібі туралы Нұсқаулықты бекіту  туралы" Қазақстан Республикасы  Әділет министрінің 1998 жылєы 28 шілдедегі N 539 бўйрыєына өзгерістер  мен толықтырулар енгізу туралы 

7.Қазақстан Республикасы  Әділет министрінің 1998 жылєы 28 шiлдедегi N 539 " Қазақстан Республикасында  нотариалдық iс-әрекеттердi жасау  тјртiбi туралы Нұсқаулығын бекiту  туралы", N 564 тiркелген, бұйрығына  өзгерістер мен толықтырулар  енгізу туралы

8.Қазақстан Республикасы  Әділет министрінің 2003 жылєы 20 тамыздаєы N 169 "Нотариустардың  сынақтан өтушілері туралы ережені  бекіту және кейбір нормативтік  құқықтық актілердің күші жойылды  деп тану туралы" тіркеу N 2468 бұйрығына  толықтырулар енгізу туралы

9.Адвокаттық қызмет  пен нотариустардың қызметiн лицензиялау  ережесiн бекiту туралы Қазақстан  Республикасы Үкіметінің қаулысы  2002 жылғы 27 ақпан N 254

10.  Адвокаттық не нотариаттық қызметпен айналысу құқығына үміткер адамдардың аттестациядан өту ережесін бекіту туралы Қазақстан Республикасы Үкіметінің қаулысы 2001 жылєы 25 қыркүйек N 1235

11.  Жекеше нотариустың мөрі туралы Қазақстан Республикасы Әділет министрінің 1999 жылғы 24 ақпандағы N 16 Бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 1999 жылєы 12 наурызда тіркелді. Тіркеу N 702   

Негізгі әдебиеттер.

1.      Аргунов В.Н. Нотариальные услуги населению. – М., 1993.

2.      Барщевский М.Ю. Если открылось наследство. – м., 1989 г.

3.      Правовые основы нотариальной деятельности. Учебное пособие. // Под ред. Аргунова В.Н. – Москва, 1998.

4.      Полтавская Н., Кузнецов В. Нотариат (курс лекции). – Москва, 1998.

5.      Глущенко П. П. , Седов А.М. Основы нотариальной деятельности. – Санкт-Петербург, 1999 ж.

6.      Виноградова Р.И. Нотариат. В вопросах и ответах. – Н., 1993 г.

7.      Глущенко П.П., Седов А.М. Основы нотариальной деятельности. Санкт-Петербург, 1999 г.

8.      Гражданское процессуальное право Республики Казахстан. В 2-х томах. Под ред. З.Х. Баймолдиной. – Алматы,2001г.

9.      Гражданское право.Под ред. Толстого Ю.К., Сергеева А.П., Санкт-Петербург, 1996 г.

10.  Комментарий к Гражданскому кодексу РК (Часть Особенная). – Алматы, 2000 г.

11.  Гражданский процесс. Учебник под ред. М.К. Треушникова – М., 1998.

12.  Гудина Ч.Н. Нотариальная практика.  //Юридическая газета, № 47, 2000г.

13.  Репин В. Настольная книга нотариуса /теория и практика/ М., 1994 г.  

Қосымша әдебиеттер

Ахметова Г. Нотариальное удостоверение сделок-это единственная   гарантия соблюдения законности/ Ахметова Г. //Мир закона.  - 2001. - N4. - (Нотариат. - C. С.28-31

Ахметова Г. Частный  нотариус нуждается в защите/ Г. Ахметова //Мир закона. - 2006. - №2. - C. С.30-31

Белов В.А.  Конституционность и проблемы практического использования исполнительной надписи нотариуса/ Белов В.А. //Бизнес и банки. - 1999. - C. N24

Бойцова В.В.   Судьи, обвинители, адвокаты и нотариусы:опыт Нидерландов и России/ Бойцова В.В., Бойцова Л.В. //Прокурорская и следственная практика. - 2000. - N2. - C. С.200-207

Егеева Б.   Завещание/ Егеева Б. //Мир закона. - 2001. - N1. - (Нотариат. - C. С.19-20

Жанабилова А. Республиканская нотариальная палата/ Жанабилова А. //Юридическая газета. - 2000. - C. N45

Илизова М. Вопросы по наследственному праву/ Илизова М., Киримов Х. //Мир закона. - 2001. - N9. - C. С.22-27

Исламова К. О нотариате в дореволюционный период и в первые десятилетия Советской власти/ Исламова К. //Фемида. - 1999. - N8. - C. С.46-49

Коваленко Т. Удостоверение  завещаний/ Коваленко Т. //Мир закона. - 2000. - N1. - C. С.24-25 

Козырин А.Н. Правовые основы совершения нотариальных действий/ Козырин А.Н. //Бухгалтерский учет. - ISSN 0321-0154. - 1999. - N2. - C. С.47-56

Мырзабекова Г.  Жеке нотариустар мен аудиторлар жауапкершілігі/ Мырзабекова Г. //Зањ жєне заман. - 2001. - N2. - C. 111-113 б.

Нотариаттардыњ нақты  істері - зањсыздықтарға жол бермейді //Заң газеті. - 2000. - C. 18 қазан

Оспанова Д. Лицензирование адвокатской деятельности и деятельности нотариусов в Республике Казахстан/ Д. Оспанова, К. Кошжанова //Вестник Фемиды. - 2005. - 15 июля (№28)

Сарайкина О.    Компетенция и ответственность нотариусов/ Сарайкина О. //Нотариат. - ISSN 0869-4400. - 1999. - N3. - C. С.20-21

Темірѓали Ж. Жеке нотариус қызметінің құқықтық негізі қандай?: ЌР-сы Әділет мин.Заң қызм.ұйымдаст.жөн.департамент директор-ң міндетін атқарушы Р.У.Жамбыловамен сұхбат/Сұхбаттасқан Ж.Темірғали/ Темірғали Ж. //Заң газеті. - 1998. - (Заманына қарай-заңы. - C. 21 қазан

Хышиктиев О. Нотариальная деятельность:перспективы развития/ Хышиктиев О. //Хозяйство и право. - ISSN 0134-2398. - 2001. - N12. - C. С.11-17.   
 

3тақырып. Нотариаттық  әрекеттер және оларды жүзеге  асырудың негізгі ережелері.  

Нотариустар азаматтардың, заңды  тұлғалардың  Конституциямен   берілген   құқықтары мен   заңды   мүдделерін  нотариалдық іс-әрекеттер  жасау арқылы   қорғай отырып,    заңды көзделген   нотариалдық   әрекеттерді   толық түрде   жүзеге  асыруға  құқылы.

Нотариус келесі нотаттық іс-әрекеттерді  жүзеге асырады:

-                                    Келісімдерді куәландырады;

-                                    Шаруашылық серіктестіктерінің  құрылтай  құжаттарын   куәландырады;

-                                    Мұраға құқық туралы  куәлік береді;

-                                    Жалпы бірлескен  меншікке  құқылы  жұбйлар  және тағы басқа  тұлғаларға ортақ мүліктің  бір  бөлігіне  меншік  құқығы  туралы куәлік береді;

-                                    Мүлік;

-                                    Құжаттар көшірмесінің   дұрыстығын   куәландырады;

-                                    Құжаттардағы   қойылған   қолдың  дұрыстығын  куәландырады;

-                                    Бір тілден   екінші тілге  аударылған   құжаттардың  аудармасының   нақтылығын   куәландырады;

-                                    Азаматтың тірі  екндігін   куәландырады;

-                                    Азаматтардың белгілі   бір   жерде екендігін   куәландырады;

-                                    Құжатты ұсыну   уақытын   куәландырады;

-                                    Заңды  және жеке   тұлғалардың   өтінішін   басқа   заңды немесе  жеке  тұлғаларға  береді;

-                                    Депозиттерге  ақша қабылдайды;

-                                    Вексель қарсылықтарын  жүзеге асырады;

-                                    Құжаттар мен   бағалы   қағаздарды  сақтауға  қабылдайды;

-                                    Теңіз  қарсылықтарын   білдіреді;

-                                    Дәлелдермен  қамтамасыз  етеді;

Келісімдерді куәландыру (Нұсқау 3 бөлім). Мәмілелер – ҚР АК көрсетілген  біржақты,  екі  жақьы  немесе көпжақты  шарттар,  келісімдер,  сенім   білдірулер. ҚР АК және «Нотариат туралы» заңға сәйкес  кез-келген   азамат   нысанының   заңмен  талап   етілунен  қарамастан,  кез-келген мәмілені  куәландыруға құқылы.  Меншік   құқығының   объектілерінің  саны  және азаматтық   құқықтық қатынастардың   көбеюлеріне  азаматтар мен   заңды  тұлғалар   мәмілелелірн   куәландыру үшін нотаиусқа  жүгінеді.  Бұл нотариалдық   уәландырылған   құжаттардың  даулар болып   немесе  олардың  сотта  қаралуы кезінде   мәміле   қатысушыларының   құқықтары мен  міндеттері  пайда болуын   бекітіп, баусыз   дәлелдік  күшке  и   болатындығымен   байланысты.     
 

4 тақырып. Міндетті  нотариалдық  келісілуге  тиісті   мәлімелелер түрлері  

Әрекет етіп жатқан   заңға сәйкес  міндетті  нотариалдық  келісілуге  тиісті   мәлімелелер тізімі:

-                                    өсиет;

-                                    нотариалдық  куәландыруды  талап етілетін   мүлікті   басқаруға  сенім  мен  мәміле   жасауға  сенім;

-                                    шаруашылық серіктестіктерінің  құрылтай  құжаттары;

-                                    неке шарттары

-                                    рента шарты.

-                                    Ортақ  мүліктің   бар бөлігіне меншік   құқығы туралы   куәлік.   Бұндай құжаттар  екі жағдайда беріледі:

-                                    жұбайлардың  біріккен  өтініші  бойынша;

-                                    бірге тұрған   жұбайдың   өтініші  бойынша.

Куәлік берудегі   мақсат – некеде  тұрған  кезде  алынған  мүліктің  құқықтық   режимін   орнату.

Мулікті пайдалануға   кредитордың   мүддесі  үшін,   мәміленің   бір тарабының   заңды  құқығын   қорғау  үшін   тыйм  салу мен   салып тастау  тыйым салуға   мүдделі   тараптық   объективті   себептерін   қайту  нәтижесінде   жүзеге  асырылады.

Заң талаптарына  сай  құжаттар  мен  құжаттарды  куәландыру.  Құжаттардан үзінді алу, егер  ол құжат   бірнше  бөлімнен  тұрса, алынған  үзінді   осы   бөлімдердің   біріне қатысты   болады,   онымен қоса кепіл   туралы   шартты   куәландырса, нотариус  тұрғылықты  ойынша   қозғалатын   мүлікке   пайдалануына  тыйым салады. Мүлікке  тыйым  салынғандығы  туралы  нотариус   жылжымалы   және жылжымайтын   мүлікті   тіркейтін   органға   жазбаша   хабарлайды.

Мұраға  құқық беру туралы  куәлік  нотариустың  қайтыс   болған   адамның   мүлкіне   қатысты  мраны  ашу  және  мұра ісін   жүргізу   туралы  құқықтық   сипаттағы  әртүрлі  мәселелерді   шшумен   бойынша  үлкен  жұмыстың   қортындысы  болып табылады. 

Куәлік   заң бойынша   және қасиет   бойынша  беріледі.

Мұралық істің   ашылуымен  басталады. Мұралық  мүліктік қорғауға  белгілі шаралар   қолдану   барсында  мұраға  қалған   мүлікті  қорғауды  қажеттілігі жие  туындайды.  Осындай   қажеттіліктер   мұраны  басқа  қалада  тұруына  байланысты  қабылдай   алмайтындығы  кезінде, мұраға  қалған мүліктің   бұзылып   немесе   жоғалып  кету   қаупі тұрған   жағдайда  немесе мүлікті   басқарудың   қажеттігі  туған  кезде.