Мейрамхана бизнесінің ҚР-ғы даму мәселелері мен перспективалары

      Жаңа  рестораторлар немесе тағы бір мейрамхана ашқалы жатқан мейрамхана иелері барлық қажетті заңдық және экономистік  кеңестер қызметтерін ала алады; құрылыс, әрлеу жөнінде, құрылғыларды, фурнитураларды жеткізетін фирмалар туралы ақпараттарды, мамандарды таңдау жөнінде  кеңестер алады.

      Мейрамханалар Лигасына мүшелік, ол қызмет көрсетудің жоғары деңгейін, жалпы мекеменің  дұрыс ұйымдастырылуын және өнімдердің мінсіз сапасын білдіретін болады. Сіздердің қонақтарыңыз Сіздерге сенімді  болады, ал бұл – көркеюдің кепілі.

      Осы секілді компаниялардың шетелдік тәжірибесін  ескере отырып, Мейрамханалар Лигасы мейрамханалар мен қонақ үй иелерін, жеткізуші-фирмалар, және де атқарушы билік өкілдері мен заң шығарушы органдарды бір мақсатқа, яғни халыққа  қызмет көрсету деңгейін көтеру, сол  арқылы туристік бизнестің дамуына жағдай жасау мақсатында біріктіруге ұмтылады.  
 

Қорытынды 
 

      Тамақтану қызметі ойын-сауық-танымдылық шараларының  алдында болып келеді және маңызды  болып табылады. Жалпы, тамақтану  ойын-сауық элементі болып табылады, және де жергілікті мәдениетті танудың  бір құралы. Ұлттық асхана халық  мәдениетінің маңызды элементін  білдіреді, нақты ерекше белгілерін байқатады, таным және ләззәт алу  әдістерінің элменттерін білдіреді. /17/ Қазақ халқында ұлттық стильдегі  тамақтану индустриясын дамыту үшін барлық мүмкіндіктері бар.

      Дұрыс және сапалы ұйымдастырудың арқасында  қазақстандағы туристік қызметтер  нарығына жаңа гурмандарға арналған арнайы турларды ұсынуға болады, оның негізін жүйелі түрдегі ұлттық нақыштағы  мейрамханаларға бару, ерекше тағамдарды дайындаумен гастроном принциптерін зерттеу, өнімдерді сараптау, шарап  және сыра, шұжық зауыттарына сапар  шегу құрайтын болады. Мұндай турлар Германия, Франция және басқа да елдерде  жақсы жарнамаланған және туристер тарапынан кең сұранысқа ие. Және де Мюнхендегі атақты Сыра Фестивальдері  де өте танымал.

      Теңге еркін жүзуге жіберілген кезде, мейрамхана бизнесінің экстенсивті дамуы төлем  қабілеті бар сұранысқа тірелді. Ақша азайды, сұраныс қысқарды, бірақ  әліде болды. Тұтынушылар қазір  сол қызметтерге баяғыға қарағанда  аз ақша төлеуге дайын. Әлбетте, ол аз ақшаға сапалы қызмет қамтамассыз ете  алатын мейрамханаларды таңдайды. Көптеген мейрамханалар доллар бағамының  жоғарлауына лесе алмады. Бәсекелестік шындыққа айналды. Клиенттерге деген  бәсеке секунд, минут сайын жүруде. Тұтынушылар бұдан тек қана ұтары  анық. Себебі оның шығындары айтарлықтау  қысқарды.

      Мейрамханалар адам қоғамында маңызды рөлге  ие. Мейрамханаларға «шығу» маңызды  әлеуметтік қызмет атқарады. Адамдар  бірін-бермен қатынасқа зәру. Мейрамхана – бұл керемет сезімін турдыру  үшін біздің барлық сезім мүшелеріміздің жұмыс істейтін жер бетіндегі  аздаған мекендердің бірі. Дәм  сезу, көру, есту, тактильді және иіс  сезу сезімдері бірігіп, тамақты, қызмет көрсетуді және мейрамхана атмосферасын бағалайды. Бұны мейрамхананы ұйымдастыру  мен қонақтарды күту барысында ескерген жөн. Алғашқыда айтылғандай, тағамға  риза болмай қалған турист – жалпы  сапарға да риза болмай қалды деген  сөз. Бастысы мейрамхананы тұрғызу  емес, оған келетін қонақтарды дұрыс  қарсы алу болып табылады. Мекеменің  барлық ұйымдастырушылық деңгейлері мейманның  ойынан шығу үшін, кейде тіпті асып түсуі үшін жұмылдырылуы тиіс.

      Қонақжайлық индустриясындағы іскерлік белсенділіктің басты мақсаты ол, ең алдымен қонақтардың қалауын қанағаттандыру, содан кейін ғана мекеме пайдасын арттыру болып табылады. Қазіргі таңда тамақтану объектілерін туристерге сапалы қызмет көрсетуге тарту жұмыстарын, ұлттық асхананы танымалды ету мақсатындағы жұмыстарды атқару қажет болып отыр. Соңғы он жылдықта бет алған қонақжайлық индустриясының дамуына, келесідей түсіну керек:

1. қонақ үй және мейрамхана ұсыныстарының мамандануының тереңденуі;
2. халықаралық қонақ үй және мейрамхана звеноларының құрылуы;
3. шағын кәсіпкерліктің пайда болуы;
4. қонақжайлық индустриясына жаңа ақпараттық технологиялар енгізу.

      Соңғы кездері дәстүрлі толық сервисті мекемелермен қатар, көбіне мамандандырылған мекемелер ашыла бастады. Бұл  мекемелердің мамандануы – алуан  түрлі болып келеді. мейрамханалар, әдетте, ұлттық таңғы астарды, түстіктерді, кешкі астарды дайындауға маманданады. Мекеме мамандануының тереңденуі, келесідей  маңызды үрдіске байланысты, ол халықаралық  звенолардың құрылуы, олар қызмет көрсетудің жоғары сапасы мен стандарттарын  жасау мен жылжытуда маңызды  рәл атқарады.

      Туризмнің дамуындағы тағы бір маңызды тенденция  ол – жаңа ақпараттық технологияларды  енгізу, олар туристік және мейрамхана бизнесіндегі есептілікті жүргізуді  түбімен өзгертті, мекеме иелеріне көптеген мәселелерді шешісіп, қонақтарға ыңғайлық жасады. Ешқандай қоспасыз айтуға болады, компьютерлік технологиялардың бұл бизнеске енгізілуі қызмет көрсетудің мүлдем басқа, бұрын болмаған деңгейіне  өтуге мүмкіндік берді.

      Айта  кетейік, мейрамхана бизнесі Қазақстанда  әлі АҚШ-дай деңгейге жете қойған жоқ. Қоғамдық тамақтану нарығының  әлі де болса саңылаулары бар. Бірнеше тақырыптық мейрамханалар  үлкен қаланың тұрғындарының  кішкене бөлігінде қамти алмайды. Ондай мейрамханаларда қызығушылығы бір, қалаулары бір адамдар жиналатын  еді. Сонымен қатар, шағын, бірақ  қолайлы мейрамхана алғашқы салымдарды көп қажет етпейді, ал табысты  бірінші жұмыс күнінен бастап алуға болады. Шетелдік туристерге келетін болсақ, олардың келуіне  заң шығарушы және басқа да басқарушы  органдардың ықпалын тигізеді деген  ойдамын.  
 
 
 
 
 

Пайдаланылған әдебиеттер 

1.Қазақстан Республикасы Президентінің 1998 жылы 27 ақпандағы №3859 үкімі «Жібек Жолы бойындағы тарихи орталықтарды жандандыру және түрік мемлекеттерінің тарихи дамуын сақтау, туризмнің инфроқұрылымын жасау» туралы Қазақстан Республикасының Мемлекеттік бағдарламасы Указ Президента Республики Казахстан О Государственной программе развития туризма в Республике Казахстан на 2001-2005 годы

1. Семыкина Ю. Демалыс – мемлекеттік іс. – А.: Контитнент, 2001, № 16. – С. 25 – 28.
2. Уокер Дж. Р. Қонақжайлыққа кіріспе: Учебник / Пер. с англ. - М.: ЮНИТИ, 1999.-463 с.
3. Кабушкин Н.И., Бондаренко ГА. Мейрамхана және қонақ үй менеджменті: Учеб. пособие. — Мн.: ООО "Новое знание", 2000. — 216с.
4. Көлік: XXI ғасырға көз тастау. Бірінші ғылыми-тәжірибелік конфиренцияның материалдары. Тимошинов В. Қазақстандық көшпелі этикет және исламдағы этикет. ҚР-ның Ғылым және Білім Министрлігі, 2001