Leges duodecim tabularum

Leges duodecim tabularum 

Tabula I

Права й обов'язки позивача та відповідача

1. Praetor urbanus ius inter cives dicito.

2. Si in ius vocat, ito.

3. Ni it, antestamino, igitur em capito.

4. Adsiduo vindex adsiduus esto. Proletario iam civi quis volet vindex esto.

5. Rem ubi pacunt, orato.  

Tabula III

Права кредиторів. Покарання боржників.

1. Aeris confessi rebusque iure iudicatis XXX dies iusti sunto.

2. Post deinde manus iniectio esto. In ius ducito.

3. ni iudicatum facit aut quis endo eo in iure vindicit, secum ducito. Vincito aut nervo aut compedibus. XV pondo ne maiore, aut si volet minore vincito.

4. Si volet suo vivito. Ni suo vivit, qui eum vinctum habebit, libras farris endo dies dato; si volet, plus dato.

5. … nisi pacti forent, habebantur in vinculis dies sexaginta. Inter eos dies trinis nundinis continuis ad praetorem in comitium producebantur, quantaeque pecuniae iudicati essent, praedicabatur. Tertiis autem nundinis capite poenas dabant aut trans Tiberim peregre venum ibant.

6. Tertiis nundinis partis secanto. Si plus minusve secuerunt, se fraude esto. 

Tabula IV

Звільнення сина з-під влади батька. Право дружини

2. Si pater filium ter venum duit, filius a patre liber esto.

3. Mulier, quae nolebat eo modo (usu) in manum mariti convenire, quotannis trinoctio poretat abesse atque eo modo cuisque anni usum interrumpere. 

Tabula V

Права успадкування. Опіка

1. … feminas etsi perfectae aetatis sint in tutela esse … exceptis virginibus Vestalibus, quas … liberas esse ...

3. Uti legassit super pecunia tutelave suae rei, ita ius esto.

4. Si intestato moritur, cui suus heres nec escit, adgnatus proximus familiam habeto.

5. Si adgnatus nec escit, gentiles familiam habento. 

Tabula VI

Набуття права власності на землю

1. Сum nexum faciet mancipiumque, uti lingua nuncupassit, ita ius esto.

2. Improbus intestabilis esto.

3. Usus auctoritas fundi biennium est,  ceterarum rerum omnium annuus est usus. 

Tabula VII

Права й  обов'язки землевласників

6. Viae latitudo in porrectum octo pedes, in anfractum sedecim.

7. Мiam muniunto. Ni sam delapidassint, qua volet iumento agito.

9. Si arbor ex vicini fundo vento inclinata in tuum fundum sit ...  de adimenda ea ... agere potes. 

Tabula VIII

Про позичковий процент. Види правопорушень: крадіжка урожаю, лжесвідчення, наклеп, тілесні пошкодження

2. Si membrum rupit, ni cum eo pacit, talio esto.

3. Manu fustive si os fregit  collisitve libero CCC, si servo CL poenam subito sestertiorum.

4. Si iniuriam alteri faxsit, XXV aeris poenae sunto.

5. Frugem aratro quaesitam furtim noctu pavisse ac secuisse puberi ... suspensum Cereri necari ... impubem praetoris arbitratu verberari noxiamve duplione decidi.

12. Si nox furtum factum sit, si im occisit, iure caesus esto.

21. Qui falsum testimonium dixisse convictus esset, e saxo Tarpeio deiceretur.

23. Patronus si clienti fraudem fecerit, sacer esto. 

Tabula IX

Про підкуп судді або посередника. Про смертні вироки

3. ... iudecim arbitrumve iure datum, qui ob rem dicendam pecuniam accepisse convictus est, capite poenitur.

5. ... eum qui hostem concitaverit quive civem hosti tradiderit capite puniri.

6. Interfici ... indemnatum quemcumque hominem ... (vetuerunt). 

Tabula X

Про поховання (Сакральне право)

1. Hominem mortuum in urbe ne sepelito neve urito.

4. Mulieres genas ne radunto, neve lessum funeris ergo habento.