Машина бөлшектеріне материал таңдау

                                   Машина бөлшектеріне материал  таңдау  

                                    Бөлшектердi нығайтудың тәсiлдерi

                            Бөлшектерді қорғау және ажарлау

Материал таңдау. Механика бөлшектері үшін материалды физика-механика, химия және технологиялық қасиеттеріне негізделіп эксплуатициондық технологиялық және экономикалық талаптарына байланысты таңдау.Эксплуатициондық талаптарды қанағаттандыру үшiн материалдың келесі қасиеттері ескеріледі: 1 ) берiктiк, 2) қаттылық 3) көнгіштік 4 ) серпіндінің тұтқырлығы 5 ) төзімділік 6 ) табандылық; 7 ) тығыздық; 8 ) арнаулы талаптар, магниттiк қасиеттер; мөлдiрлiк тағы басқалар.

Технологиялық талаптарды қанағаттандыру үшiн материалдарды келесi қасиеттердi ескерiледi: а ) материалдың құю қасиетi б)материалдың иілгіштігі в) кесумен өңделуі г) термиялық және термохимиялық әсеріннен материалдың өзгеруі.д) пiсiрушiлiк. е) материалдың қабiлеттiлiгi жегiден материал сақтайтын мықты шалғай қабат қолданудың нәтижесiнде химиялық құрастыру және гальваникалық қаптаулар; тотықтау, хромдау, никельмен қаптау, мырыштау тағы басқалар.

Технологиялық және экономикалық талаптар материалды, пiшiндi таңдауға шешетiн әсердi жиi көрсетедi және бөлшектiң өлшемдерiн. Мысалы, жанында бұқаралық және iрi сериялы өндiрiсi штампылаумен, сығу жасалған бөлшек тиiмдi қолдану экономикалық немесе қысыммен құюмен, ал жанында тиiмсiз майда сериялы.

Бөлшектердi нығайтудың тәсiлдерi. Берiктiктi жоғарылату үшiн және бөлшектердi қаттылық құрылым сапалы қоспасыз болат және (3% көмiртек) аспаптық болат нормалануды қолданылады. 
Нормалану ( 850—900 С) температурасына дейiн бөлшегiн қыздыруын жолымен жүзеге асырады және ауада оны баяу салқындауы. 
Жақсарту ( бөлшектi қыздыруы 850—900-ге дейiн және майда шапшаң салқындау немесе суда) шынығудың процестерiнен тұрады және (температура, тиiстi керектi даяр бөлшектi қаттылыққа дейiн қыздыруы, және пеште баяу салқындау немесе ауада) .

Қаттылық және беріктік орташа көміртектен тұрады (0,3 тен 0,5 ке дейін) 
         Азоттау – бөлшектің беттік қанығуы –азо қабаты 0,3—0,5 мм тереңдiкке.

 
      Цианирлеу - бөлшектің беттік қанығуы - уақытша азот және тереңдiкке   0,2—0,7мм азо және көмiртек. 
      Целентация - көмiртекпен қанығу шалағай, тереңдiкке 0, 8—1, 5 ммнiң бөлшегi қабаттай. Бөлшектерді қорғау және ажарлау.

Жамылғының галываникалық: цинко, кадмимен өңдеу, меднениг, никельмен қаптау және хромдау - жегiдеден бөлшектердi қорғаныс үшiн қолданылады және арнаулы сапалардың бет жақтары беру үшiн: қаттылықтың үлкен беті, үйкелiске қарсы жақсартылған үйкелiске шыдамдылық және сәндiк қасиеттері.

 
         Химиялық жамылғылар екi топқа бөлiнедi: 1 ) күмiс жалату, алтын жалату және 2 ) органикалық емес қорғаныстық қабыршақтар - тотықтау, фосфаттау, хроматтау.

 
18831—73-шi ГОСТ қа құрылымның технологиялық келесi түрлері ескерген: 1 ) өндiрiстiк, 2 ) қолдану кезiндегi, 3 ) техникалық күтiмi, 4 ) жөндеу, 5 ) дайындама, 6 ) бөлшек, 7 ) жинау бірліктері

Механикалық жұмыстанылатын бөлшектер. Ең тиiмдi орта жайғастырылған бет жақтарымен цилиндрлiк пiшiндi бөлшектi болып көрiнедi және жазық шеттермен. Оған бiлiктер, өстер, төлке, фландықтар, қақпақ, тiстi дөңгелектер, бұрандалар, гайкалар жатады.

Құйып жасалған бөлшектер. Корпус, қақпақ, күрделi кескiннiң кронштейндер, бағандар, тағы басқа бөлшектiң фландықтары тағы басқа балқымалар силумин АЛ2, АЛ6, АЛ9 12-28-шi шойын СЧ, 15-32-шi СЧ, құйып шығарады.

Жазық бөлшектер - төлем, қақпақ, тұтқа, тiстi дөңгелек тағы басқалар- шауып  алу жасайды және мөртабандардағысы  тесумен. Ұсынылады: сызық қарапайым пiшiндер, бiлiктi түзулер қолдансын және шеңберлердiң доғаларымен; бәрi дөңгелектеу

Құрал жасауда стандарттарды  қолданылады: мемлекеттiк одақ аралық – ГОСТ.Стандарттарды қамту: ал ) химиялық құрам, сортамент, механикалық қасиет материал, және термиялық өңдеудi;) сызбалардың сәндеу ережелері және ЕСКД арналған сұлбалар; ) тетiктердiң бөлшектерi құрастырымдық элементтер: сызықты өлшемдердiң сандарын қатарлар, тiстi дөңгелектердiң модулы, ою, шпонка және ойма кiлтек қосылыс және тағы басқалар.; ) (рұқсат және отырғызу) өлшемдердi дәлдiк және бөлшектердi беттiң кедiр-бұдырлықтың параметрлерi;) пiшiн және бөлшектердi өлшем және бұқаралық қолданудың бұйымдары: бекiту бөлшегi, тербелiс подшипник.