Ғаламдық жылыну

Тақырыбы: «Ғаламдық жылыну»

Ғаламдық жылыну — XX және XXI ғасырлардағы Жер атмосферасы мен Дүниежүзілік мұхиттың орташа-жылдық температурасының біртіндеп өсу процесі.

Климаттың өзгеруін зерттейтін БҰҰ-ның мемлекетаралық эксперттер тобының пайымдауынша (және Үлкен Сегіздік елдерінің ұлттық академияларының келісімімен) XVIII ғасырдың екінші жартысынан бастап жердің орташа температурасы 0,7 °C көтерілді және соңғы 50 жылдағы жылыну процесінің көп бөлігі адамзаттың кесірінен  орын алған, бірінші кезекте газдардың  атмосфераға шығарылуынан туындаған  көмірқышқыл газы (CO²) мен метанның (CH⁴) «көшетхана эффектісі» (Greenhouse effect).

IPCC ұйымының климаттық модельдерге  байланысты алынған мәліметтері  бойынша: XXI ғасырда Жер бетінің  орташа температурасы 1,1 °C-тан  6,4 °C-қа көтеріледі-мыс. Ал кейбір  аймақтарда керісінше сәл төмендейді.

Дүниежүзілік  мұхит деңгейінің өсуімен қатар  ғаламдық температураның да өсуі атмосфералық жауын-шашын мөлшерінің өзгеруіне  алып келеді. Нәтижесінде табиғи катаклизмдер жиілеуі мүмкін, мысалы: су тасқындары, қуаңшылықтар, дауылдар және басқалары, жапа шеккен аймақтарда ауылшаруашылық өнімдерінің мөлшері төмендейді және басқа аймақтарда жоғарлайды (көмірқышқыл  газы концентрациясының көтерілу есебінен). Жылыну процесі — мұндай құбылыстардың  масштабы мен жиілігін жоғарлатуы ықтимал.

Климаттың жылынуынан келесі қауіп туындауы мүмкін: кейбір жануар немесе өсімдік түрлерінің таралу аймағының полярлық зоналарға  ығысуы; жаға зоналары мен аралдарда  мекендейтін саны аз түрлердің жойылуы.

Кейбір  зерттеушілердің ойынша, ғаламдық жылыну — бұл тек миф, ал кейбіреулері бұл процеске адамның қатысы мүлдем жоқ деп санайды. Бірен-саран зерттеушілер ғаламдық жылынуға сенгенімен, климатқа қатты әсер ететіндердің бірі - бұл  өндірістік қалдықтар дегенге сенбейді.