Зертханалық жұмыс №2 TCP/IP протоколы және оның құрамы

Л.Н.ГУМИЛЕВ  АТЫНДАҒЫ ЕУРАЗИЯ ҰЛТТЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ

 

                  «АҚПАРАТТЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАР» ФАКУЛЬТЕТІ

 

                       «Есептеу техникасы» кафедрасы

 

 

 

 

 

«Операциондық жүйелер» пәні бойынша курстық жұмыс

 

Тақырыбы _________________________________________________________

 

 

 

 

 

 

Студент__________________________________________

 

 

Топ ________________

 

Оқытушы      Адамова А.Д.    _______________ 

 

Баға ________

 

 

Комиссия  мүшелері

__________________  ______________________

Т.А.Ж   қолы

__________________  _______________________

Т.А.Ж   қолы

___________________  _______________________

Т.А.Ж   қолы

 

 

 

 

 

 

АСТАНА-2013

 

МАЗМҰНЫ

 

Кіріспе   І. Зертханалық жұмыс №1 Командалық қабық және оның қасиеттері                     II. №1 оқу тапсырмасының орындалу реті           2.1. Copy командасы           2.2. Xcopy командасы           2.3. Move командасы           2.4. Replace және Ren  командасы           2.5. Fc командалары           2.6. Del және Erase командалары           2.7. Каталогтар және файлдармен тікелей жұмыс            істеу үшін арналған командалар                        III. №2 оқу тапсырмасының орындалу реті           3.1. Дискілермен жұмыс кезіндегі негізгі командалар                   ІV. Зертханалық жұмыс №2          TCP/IP протоколы және оның құрамы  4.1. №1 оқу тапсырмасының орындалу реті  4.2. Hostname және Ipconfig командалары  4.3. Arp командасы  4.4. Route командасы           IV. №2  оқу тапсырмасының орындалу реті. Негізгі           Қызметтік утилитасы   Қорытынды   Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

3   4     7 8 10 12 14 15 17 18     23 24   28   29 30 32 33   34     48   49

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

І. Кіріспе

 

Курстық жұмыстың негізгі мақсаты  №1 және №2 зертханалық  жұмыстарды жүзеге асырып, файлдар және дискілермен жұмыс кезінде командалық қабықтың мүмкіндігін, негізгі командалардың қолдану тәсілдерін және Windows XP ОЖ-нің утилиталарын, TCP-IP стегінің протолокымен жұмыс кезінде Windows XP ОЖ-сінің негізгі команда және утилиталарын қолдану әдістерін зерттеу болып табылады.

Файл (ағылш. File) — дерек сақтаудың негізгі бірлігі болып табылады.Файл компьютердің бір дерек жинағын екіншісінен айыруына мүмкіндік береді. Мәтін жазылған немесе суреті бар кез келген қағаз құжат сияқты, файл дерек жинағы болып табылады, ондағы деректі бөліп алуға, өзгертуге, жоюға, сақтауға я болмаса басып шығарғыш немесе электрондық пошта бағдарламасы сияқты шығару құрылғысына жіберуге болады. Файлдардың ішінде бағдарлама, бағдарламада қолданылатын деректер немесе пайдаланушы жасаған құжат болуы мүмкін. Әрбір файлдардың кеңейтілімі болады. Файл атауының кеңейтімі (ағылш. File name extension) файл атауындағы нүктеден кейін келеді де, файлда сақтаулы деректер түрін білдіреді. Мысалы, Windows жүйесінде файл атауларының үш әріпті кеңейтімі болады. Example.txt деген файл атауындағы кеңейтім .txt әріптері болады. Бұл кеңейтім осы файлдың мәтіндік файл екенін көрсетеді. Файлды сақтау кезінде кеңейтімді көрсету міндетті емес. Бағдарлама кеңейтімді өздігінен қосады.

Диск (Disk) - шығарып оку-жазу бастиегіне қатысты айналдырылатын диск формасындағы мәліметтер. тасуышы; ақпаратты сақтау және қайта шығару қасиеті бар жұқа материалмен қапталған дөңгелек пластинка түрінде жасалған мәлімет тасуыш құрылғы. Ақпаратты сақтау орны болып пластинка бетінде центрлес шеңберлер арасындағы сызық-жолдар саналады, яғни ақпарат дискінің екі бетінде де магниттік жолдарға жазылады. Дискілер магниттік, магнитті-оптикалық және оптикалық болып бөлінеді. Активті диск (Активный диск; active disk) — осы сөтте өзгерту жұмыс істеп отырған магниттік диск.

TCP/IP (Transmission Control Protocol / Internet Protocol)- негізгі ғаламдық желі интернетке қызмет ететін ең танымал желілік протокол болып табылады. Оған ұсынылған маршруттаушы құралы локальды желілердің қызмет етуінің максималды иілгіштігін қамтамасыз етеді.TCP-IP протоколы Windows XP ОЖ-сінде автоматты түрде орнатылады. TCP-IP протокол желісінде нүктелермен бөлінген, 32-разрядты санды таныстыратын әрбір тұтынушыға сәйкес келетін IP-адресі болу керек(мысалы, 192.168.1.255).Одан басқа, тұтынушыға қызметтер мен алгоритмдердің аттары керек болуы мүмкін.

протолокымен  жұмыс кезінде Windows XP ОЖ-сінің негізгі  команда және утилиталарын қолдану  әдістерін зерттеу.

 

Зертханалық жұмыс №1. Windows XP операциялық жүйесінде  файлдар және дискілермен жұмыс.

1.1.Қысқа  теориялық ақпарат.

Командалық  қабық-қолданушы мен операциялық жүйенің арасындағы тікелей байланысты қамтамасыз ететін жеке программалық өнім.

Командалық  жол түріндегі мәтіндік қолданбалы интерфейс командаларды, бағдарламаларды  және мәтіндік интерфейсі бар қызметтік  утилиталар орындайтын орта болып табылады.Командалық қабықта утилиталар мен программалардың  орындалу нәтижесі Command.com MS-DOS командалық интерпретаторына ұқсас түрде экранда  көрсетіледі.Windows XP ОЖ-нің командалық қабығы енгізілген команданы ОЖ-ге түсінікті түрде аударуды жүзеге асырып, утилиталарды жүктеп және олардың  арасындағы мәліметтер ағынын басқаратын, Cmd.exe командалық интерпретаторын қолданады.Командалық қабық пакеттік файлдарды құрып  және редакциялау үшін қолдану мүмкіндігіне ие болады.Бұл міндеттердің орындалуын автоматтандыруды рұқсат береді.Мысалы, қолданушылардың есептік жазбаларын сценарийды және жұмыс жасамайтын сағаттарда архивтеуді пайдалануға болады. Командалық қабық арқылы күрделі сценарийларды орындау үшін Windows XP ОЖ-нің Cscript.exe сценарий серверінде қолдануға болады.Пакеттік файлдардың көмегімен операцияларды орындау, мәтіндік қолданушы интерфейсінің көмегімен орындауға қарағанда тиімдірек болып табылады.Командалық немесе пакетті файлдар командалық жолдағы қол жетімді командалардың бәрін қабылдайды.Пакеті файлдарды және сценарийлерді құру туралы қосымша ақпаратты зертханалық жұмыс №3-те қарастырамыз. Қолданушыға тікелей бағдарланған мүмкіндік, командалық жолдың терезесін визуализация және қарап шығуды жеңілдету үшін, сонымен бірге ағымдағы қосымшалардың(приложения) орындалуының бақылауын күшейтуді күйге келтіруді жүзеге асырады. Бұл мүмкіндіктерді жүзеге асыру үшін, келесі әрекеттерді орындау керек:

1.Командалық  кабықты жүктеңіз.

• Пуск|Выполнить батырмасын басыңыз.
• Пайда болған терезеде cmd.exe(немесе жай cmd) командасын теріңіз.
• Енгізу үшін Enter-ді басыңыз.

 

Сурет 1.Свойства диалогтік  терезесі

2.Пайда болған  командалық терезенің жоғарғы  бөлігіне тышқан манипуляторының  оң жақ батырмасын басып командалық  қабықтың контекстік мәзіріндегі Свойства командасын таңдаңыз.

3.Свойства диалогтік терезесіндегі Общие қыстырмасын (вкладка) таңдаңыз.

4.Общие қыстырмасындағы Запоминание команд төңірегіндегі Размер буфера өрісіне 999 мәнін, кейін Количество буферов өрісіне 5 мәнін енгізіңіз.

5.Редактирование төңірегіндегі Выделение мышью және Быстрая вставка пунктеріне жалаушаларды орнатыңыз.

6.Свойства диалогтік терезесіндегі Расположение қыстырмасын таңдаңыз.

7.Размер буфера экрана төңірегіндегі Расположение қыстырмасындағы Высота өрісіне 2500 мәнін енгізіңіз.

8.Расположение қыстырмасындағы келесі әрекеттерді орындаңыз:

• Размер буфера экрана төңірегіндегі Ширина параметрінінің мәнін үлкейтіңіз.
• Размер окна төңірегіндегі Высота параметрінінің мәнін үлкейтіңіз.
• Размер окна төңірегіндегі Ширина параметрінінің мәнін үлкейтіңіз.
• Автоматический выбор пунктіндегі жалаушаны алып, кейін Положение окна төңірегіндегі Левый және Верхний край өрістерінің мәндерін өзгертіңіз.

9.Свойства диалогтік терезесіндегі Шрифт қыстырмасын таңдаңыз.

10.Шрифт қыстырмасында келесі әрекеттерді орындаңыз:

• Шрифт төңірегіндегі қажетті шрифтты таңдаңыз.
• Размер төңірегіндегі қажетті өлшемді таңдаңыз.

11. Свойства диалогтік терезесіндегі Цвета қыстырмасын таңдаңыз.

12. Цвета қыстырмасында келесі әрекеттерді орындаңыз:

• Текст на экране пунктіне жалаушаны орнатып, манипулятормен(тышқан) тиісті өрісті шақырып, қажетті түсті таңдап алыңыз.
• Фон текста пунктіне жалаушаны орнатып, манипулятормен тиісті өрісті шақырып, қажетті фонның түсін таңдап алыңыз.

13. 8-12 арасындағы  пунк параметрлері командалық  қабықтың сыртқы түпіне қалай  әсер ететініне назар аударыңыздар.

14.Енгізі  үшін ОК батырмасын басыңыз.

15.Изменение  свойств диалогтік терезесіндегі «Сохранить свойства для других окон с тем же именем» немесе «Изменить ярлык для запуска этого окна»  пунктін таңдап, енгізуді растаңыз.

Командалық  қабықтың мүмкіндіктерін зерттеуде  команданың енгізудің синтаксистік құрылымын зерттеу өте маңызды  болып табылады.Егер тиісті командаларды және параметрлерін ретімен енгізсе, команданың синтаксистік құрылымы сол  ретте бейнеленетінін есте сақтау керек.

Команданың  келесі мысалы Xcopy мәтіннің синтаксистік қалыптарының әр түрлілігін суреттейді, 1.1 кестесінде бұл қалыптардың түсіндірілуі көрсетілген.

Xcopy шығу көзі[нәтиже] [/w] [/p] [/c] [/v] [/q] [/f] [/l] [/g] [/d[:мм-дд-гггг]] [/u] [/i] [/s [/e]] [/t] [/k] [/r] [/h] [{/a|/m}] [/n] [/o] [/x] [/exclude:файл1[+[файл2]][+[файл3]] [{/y|/-y}] [/z].

Одан басқа, командалық жолдан Cmd.exe-ның жаңа данасын  аша отырып, Cmd.exe-ге командалық қабықты  кірістіру мүмкіндігіде бар. Cmd.exe-ның  әр данасы келісім бойынша(по умолчанию)Cmd.exe-ның  өзінің аналық қосымшасының(родительское приложение) ортасын мұра етеді. Cmd.exe даналарын салу Cmd.exe аналық қосымшаларына  ықпалын тигізбей, жергілікті ортасына кірістіруге рұқсат береді. Бұл Cmd.exe-ның  бастапқы ортасын сақтауын және оған салынған командалық қабықтың өшірілуінен  кейін оралуын қамтамасыз етеді. Салынған командалық қабықтың өзгерістері  сақталмайды.

Кесте 1.1. Команданы  енгізудегі мәтіндік қалыптардың түсіндірілуі.

Қалып	Мәні
Курсив	Қолданушы енгізуге тиісті мәліметтер
Жартылай қою шрифт	Көрсетілуі бойынша дәл солай  енгізуге тиісті элементтер
Бос орын (...)	Командалық жолда бәрнеше рет  қайталанатын параметрлер
Тік жақша […]	Міндетті емес элементтер
Фигуралық жақшажағы тік сызықпен бөлінген нұсқалар. Мысалы:{жұп|тақ}	Бір ғана мәнін таңдауға болатын мағыналар  жиыны
Courier шрифты	Кодтың мәтіні немесе программаның шығуы

 

Аттаулары командалардың  атауларымен сәйкес кеелстін айнымалыларды  жариялауға болмайды, себебі командалар командалық жолдағы резервтелген сөздер болып табылады. Windows XP ОЖ-нің командалары, интерфейсі командалық жол болып  табылатын және алғашында дербес компьютерлерде қолданылған MS-DOS ОЖ-нің  өңдеушілерімен жасалған. Басқада ОЖ-лердегідей, мысалы OS/2, MS-DOS командаларды пернетақтадан  енгізуді, дискіден оқу және жазу, бірнеше  ішкі операцияларды пернетақта көмегімен  басқару сияқты әрекеттерді ұйымдастыруды  қамтамасыз етеді.

32-биттік Windows XP ОЖ-нің командалық қабығы түрінде  эмуляция әдісімен жоғарыда көрсетілген  барлық іс-әрекеттерді файлдар  және дисктермен жұмыс кезінде  орындауға рұқсат беретін MS-DOS режимі  жүзеге асырады. Одан  басқа, Windows XP ОЖ-сі MS-DOS системасының  барлық функционалды мүмкіндіктерін  іс-жүзінде кеңейтеді. Командалық  қабықтың мүмкіндіктері бойынша  қосымша ақпараттарды Windows XP  ОЖ-нің  анықтамасындағы «Общие сведения о командной оболочке», «Справочник по параметрам командной строки» и «Новые средства командной строки» бөлімдерден көруге болады.(Пуск|Справка и поддержка).