Кәсіпкерлік қызметтің жекелеген түрлерін құқықтық ретеу

33. Құрылысы аяқталған МГК объектілерін қабылдау және пайдалануға беру нормативтік құжаттарға сәйкес іске асырылады.

Іске қосу – жөндеу жұмыстары мен жанатын және қауіпті заттар қолдана отырып, қондырғыларды сынау, жарылыс өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін МГК барлауды жүргізетін ұйымның техникалық жетекшісі бекіткен жобалық шешімдерге және пайдалану құжаттарына сәйкес технологиялық регламенттер әзірленеді.

3-бөлімше. Қондырғыдар мен трубақұбырларды қауіпсіз

пайдалану жөніндегі негізгі талаптар

34. Мұнай газ өндіруді монтаждау, сынау, пайдалану және техникалық қызмет көрсету дайындаушының құжаттамасына, жобаға және өнеркәсіп, өрт және экологиялық қауіпсіздік, қауіпсіздік және еңбекті қорғау, жер қойнауын қорғау жөніндегі нормативтік құжаттарға сәйкес жүргізіледі.

Шетел дайындаушысының (жеткізіп беруші) құжаттары мемлекеттік және орыс тілдеріне аудармасымен қамтамасыз етіледі.

35. Қауіпті объектілерде қолданылатын қондырғы үшін дайындаушы немесе жобалау ұйымы жол берілетін пайдалану мерзімін (ресурс), ал қондырғының құрамдас бөлігі болып табылмайтын трубақұбырлар мен арматуралар үшін – жобалау, техникалық және пайдалану құжаттамасы көрсетіле отырып, пайдаланудың есептік мерзімін белгілейді.

36. Мұнай газ кәсібінің қондырғыларын пайдалану жұмыс орындарында ауада зиянды заттардың болуы, шу, вибрация және басқа қауіпті және зиянды өндірістік факторлар белгіленген жарылыс өрт қауіпсіздік қоспалар мен санитарлық –гигиеналық нормативтерден артық болмайды.

37. ТГК барлауға арналған қондырғылар жарылыс өрт қауіпсіздігінің клмиаттық және сейсмикалық жағдайлары мен талаптарына, көмірсутектердің, материалдар мен технологиялық процестердің сипаттарына сәйкес таңдап алынады және мықтылығын, герметикалығын, тот басуға шыдамдылығын, қауіпсіз пайдалануды және авариялық жағдайларды жоюды қамтамасыз етеді.

38. Жарылыс өрт қауіпсіздігі аумағындағы қондырғылар келесі талаптар орындалу кезінде пайдаланылады:

1) ережелермен және жобалау шешімдерімен белгіленген біліктілікке сәйкес жарылыс қауіпсіз орындау;

2) МГК, ТПАБЖ қауіпті объектілерін аварияға қарсы және өртке қарсы жүйесіне енгізілген, бақылау құралдары мен басқару құралдарының бақылау, блокировкалау, сигнал беру құралдарының дұрыс жұмыс істеуі;

3) дайындаушының техникалық құжаттамасы болғанда.

39. Техникалық құрылғыларды жеке дайындау кезінде тапсырыс беруші бекіткен техникалық тапсырмаға сәйкес, құрылымдық құжаттама әзірленеді.

40. Жұмыскерлерге қауіпсіздік тудыратын механизмдер, бөлшектер, құрал-жабдықтар және қондырғының басқа да элементтері, қоршаушы және қорғаныс құрылғыларының беттері нормативтік техникалық құжаттар талаптарына сәйкес сигнал беру түстеріне боялады.

41. Жүк көтергіш техникалық құрылғыларда көрінетін орындарда жүк көтергіштік белгі, тіркеу нөмірі және кезекті техникалық куәландыру күні көрсетіледі.

Қысыммен жұмыс істейтін ыдыстарда, бу және су жылыту қазандықтарында рұқсат етілген жұмыс қысымы, кезекті техникалық куәландыру күні және тіркеу нөмірі көрсетіледі.

42. Қондырғының электр тогы әсер ету қауіпсіздігі бар металл бөлігінде қорғаныс жерге қосуға арналған, көрінетін элементтер орнатылады. Осы элементпен қатар «Жерге қосу» белгісі бейнеленеді.

43. Жаңадан жинастырылған, модернизацияланған және күрделі жөндеуден өткен қондырғыны іске қосу нормативтік техникалық құжаттарға сәйкес іске асырылады.

44. Монтаждау, іске қосу, техникалық куәландыру немесе пайдалану кезінде қондырғының өнеркәсіп қауіпсіздігі талаптарына сәйкес келмеуі анықталған кезде, оларды жою жөніндегі шаралар қабылданады.

Әрі қарай жұмыс істеу және пайдалануға анықталған кемшіліктер жойылғаннан кейін жұмыс жетекшісінің нұсқауы бойынша жол беріледі.

45. Қондырғыны (аппаратуралар, трубақұбырлар учаскелері) іске қосу немесе тоқтату жарылыс қауіпті қоспаның (инертті газбен, бумен, үрлеу тиімділігін бақылау) пайда болуының, гидрат пайда болуының немесе сұйықтардың қатуының алдын алу жөніндегі шараларды орындау арқылы іске асырылады.

46. Қондырғы, аппарат, механизмдердің қозғалатын және айналатын бөліктерін ашу қоршалады немесе тыспен жабылады, іске қосудың жұмысқа қосылуын болдырмайтын, іске қосу құрылғысы бар блокировкалау жүйесімен жабдықталады. Тиісті талаптар барлауға және қондырғыны дайындауға арналған техникалық тапсырмамен белгіленеді.

Қоршаулар және тыстар, жұмыс істеушінің қоршалатын элементпен ойланбай жанасуын болдырмайтын қауіпсіз және сенімді бекіткіштермен қамтамасыз етіледі.

Радиоактивті, ионизирлеуші шағылысу көздері бар қондырғы мен аппаратура радиациялық қауіпсіздік талаптарына сәйкес қорғаныс экрандарымен жабдықталады.

47. Қондырғы, құрал-жабдық, техникалық құралдарды модернизациялауға қондырғыны әзірлеуші (дайындаушы), жобалау ұйымының келісімі бойынша жол беріледі.

48. Қысыммен жұмыс істейтін қондырғы және монтаждаудан немесе дәнекерлеу арқылы және басқа ұқсас әдістермен жөндеуден өткеннен кейінгі трубақұбырлар акт жасау арқылы мықтылық пен герметикалыққа сыналады. Сынау мерзімділігі мен шарттары олардың техникалық жағдайларын, тот басу және температуралық процесстерін, дайындаушының пайдалану құжаттамасының, нормативтік-техникалық құжаттар талаптарын ескере отырып жобамен, технологиялық регламентпен анықталады.

49. Техникалық құралдар, қондырғы, ғимараттар мен имараттарды қауіпсіз пайдалану мерзімін ұзарту мүмкіндігін олардың техникалық жағдайын бағалауға анықтау кезінде аттестацияланған ұйымдар қатыстырылады. Өнеркәсіп қауіпсіздік талаптары сәйкес келген кезде пайдалану мерзімін ұзартуға рұқсат алу өкілетті органда жүргізіледі.

50. Мұнай газ өндіруші ұйымдар МГК барлау объектілерінде қондырғыларды пайдалануға бергеннен кейін:

1) қондырғыны қауіпсіз пайдалануды және өндірістік бақылауды қамтамасыз ететін бақылау тұлғасын тағайындауды;

2) қауіпті объектілерді қауіпсіз пайдалану жағдайларын жасауды және қолдауды;

3) қондырғыны пайдалану, қызмет көрсету және жөндеу үшін тиісті біліктілігі бар персоналмен жинақтау, денсаулық жағдайын және өндірістік даярлықты;

4) объектілерде ұйымның техникалық жетекшісі бекіткен тізім бойынша нормативтік техникалық құжаттардың болуын;

5) автоматизациялау және механизациялау құралдарының дұрыс жұмыс істеуі, өндірістік басқару жүйесінің болуы және технологиялық процесстерді бақылауды;

6) қондырғыларды жүйелі диагностикалау, сынау, техникалық куәландыру жүргізуді;

7) ғимараттар, имараттар, аумақтар, жұмыс орындарының қауіпсіз жағдайын бақылауды;

8) бақылау, аварияға қарсы және өртке қарсы қоғаныс, байланыс, хабарландыру жүйесін ұйымдастыру мен жабдықтау және авария, өрт төтенше жағдайлар кезінде іс-әрекеттерді қолдануды;

9) жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарымен қамтамасыз етуді;

10) өрт қондырғылары мен құрал-жабдықтардың тұрақты дайындықта болуын қамтамасыз етеді.

51. Ауаға қауіпті және зиянды булардың, газдар мен шаңдардың бөліну мүмкіндігі бар ғимараттарда, өндірістік алаңдарда, санитарлық-қорғаныс аумақтарда технологиялық процесстер өзгерген (ауытқулар) кезде станционарлық және тасымалдаушы газ анализаторлар пайдалана отырып, ауа ортасын бақылау іске асырылады.

Ауа ортасының жағдайы туралы мәліметтер жұмыс орнында санитарлық қорғаныс аумақтарында белгіленеді және журналда тіркеле отырып, диспетчерлік пунктке беріледі.

Авариялық сигнал беру және ауа ортасының жағдайын бақылау құралдары жұмыс істеу қалпында болады, ал олардың жұмыс істеу қабілеттілігі технологиялық регламентке сәйкес тексеріледі.

52. Бақылау, аварияға қарсы және өртке қарсы қорғаныс жүйесін резервті энергиямен қамтамасыз етумен және МГК барлауын басқару пунктімен байланысы қамтамасыз етіледі.

Басқару пункттерінде технологиялық параметрлерді, қондырғының техникалық жағдайын және ауа ортасының газдануын бақылауға және тіркеуге мүмкіндік беретін құрал-жабдықтар орналастырылады.

53. Жекелеген ұңғымаларда немесе құрылғыларда жұмыс жүргізуге арналған мобильді сорғыштар мен компрессорлық станциялар сыртқы тығындауыш және қорғаныс құрылғыларымен, технологиялық процесстердің қауіпсіздік құралдарымен, адамдардың жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарымен, газ сигнал берулермен, өрт құрал–жабдықтармен қамтамасыз етіледі.

54. БӨҚА, блокировкалау және сигнал беру жүйесін ревизиялау және тексеруді МГК барлаудың әрбір объектілері үшін ұйымның техникалық жетекшісі бекіткен кесте және жоспарлы-ескерту жөндеу (әрі қарай – ЖЕЖ) кестесі бойынша метрологиялық қызметтер жүргізеді.

55. Метрологиялық қызмет пломбасы немесе штампы жоқ, тексеру және пайдалану  мерзімі өткен, зақымдануы бар, технологиялық ортаға, өндірістік және климаттық жағдайларға сәйкес келмейтін БӨҚА орналастыруға және пайдалануға жол берілмейді.

56. Манометрлер жұмыс қысымын өлшеу шегі шкаланың үштен екі бөлігінде болатындай етіп таңдалады. Манометрлер циферблатында жұмыс қысымының максимальды жол берілетін жұмыс қысымы көрсетіледі. Бақылау алаңынан 2-5 м дейінгі қашықтықта орналасқан манометр циферблатының диаметрі 160 мм кем емес. Манометрлер жұмыс аумағының жарылыс өрт қауіпсіздігі шарттарына сәйкес жұмыс және авариялық жарықтандырумен қамтамасыз етіледі.

57. БӨҚА пневматикалық жүйелер үшін ауаны құрғату және қауіпсіздік шарттарына сәйкес келуі, технологиялық процесс қауіпсіздігін қамтамасыз етуге арналған дайындаушының техникалық құжаттамасында көрсетілген уақытта жұмыс істеу үшін сығылған ауаның авариялық қорын қамтамасыз ететін ресивер қарастыралады.

58. Электр қоректендіруі бар БӨҚА және басқару щиттері қолданылатын кернеулікке байланыссыз жерге қосуға жатады.

59. Диспетчер пункттерінің басқару щиттерінде орналасқан БӨҚА тиісті технологиялық сызбаға сәйкес анықталатын параметрлер көрсетіле отырып белгіленеді.

60. Өндірістік ғимараттарды, аппаратураларды, қондырғыларды, трубақұбырларды, арматураларды, қорғаныс құрылғыларын және БӨҚА қыздыру және жылыту жөніндегі шаралар ауаның теріс температурасында және қолайсыз метеорологиялық жағдайларда сенімді және қауіпсіз пайдалану қарастыралады.

61. Қондырғылар, құрылғылар, резервуарлық парктерді, трубақұбырларды, мұнай өнімдерін құю және төгуге арналған эстакадаларды (терминалдар) пайдалану кезінде өнімдер мен басқа құрамдардың қатуының алдын алу жөніндегі шаралар орындалады.

Қондырғылар мен трубақұбырларда жылу оқшаулау тексеріледі, анықталған кемшіліктер жойылады.

Технологиялық трубақұбырлар, арматуралар, кері және қорғаныс қалқаншалар жобада және дайындаушының құжаттамасында көрсетілген пайдалану шарттарына және температуралық режимге сәйкес оқшауланады.

Төмен температура кезінде қондырғыны, трубақұбырларды, арматураларды іске қосу алдында олардың техникалық жағдайы және участоктардың қатуының, басқару органы мен БӨҚА ішкі қуысында мұз тығындарының болмауына тексеріледі.

Қатып қалған элементтерімен участоктары бар аппаратураларды және құбырлардың іске қосуға жол берілмейді.

62. Қатып қалу анықталған жағдайда қондырғының және құбырлардың зақымдануының болуына сырттан қаралады және жылыту үшін жалпы жүйеден ажырату жүргізіледі.

Жеке қондырғыны немесе құбырлардың учаскелерін ажырату мүмкін болмаған және авария қауіптілігі болған жағдайда оны тоқтату жүргізіледі және оның қатып қалуын жою жөніндегі шаралар қолданылады.

Жылыту әрекеті және тәртібі технологиялық регламентте көрсетіледі.

Мұз тығынын жылыту қатып қалған участоктың шетінен бастап бумен немесе ыстық сумен жүргізіледі. Қатып қалған құбырларды, аппаратураларды тығыны ашық болғанда және ашық отпен жылытуға жол берілмейді.

63. Тығындауыш арматураны, кері және қорғаныс қалқаншаларды ашу үшін ілмектер, ломдар және трубалар қолдануға жол берілмейді.

64. Аппараттарды, ыдыстарды, трубақұбырларды, су құбырлары мен бу құбырларын ажыратқаннан кейін сұйықтарды технологиялық регламентке сәйкес бумен, инертті газбен, үрлей отырып, дренажды жүйеге төгу жүргізіледі.

65. Жүйелер мен қыздыру қондырғылары технологиялық регламент талаптарына сәйкес тексеріледі. Тексеріс нәтижесі бойынша акт жасалады.

66. Мұнайдың жоғары тұтқырлығы, құрамында парафин, смола және асфальтеннен жоғары болған кезде:

1) трубақұбырларда, технологиялық аппараттарда, ыдыстар мен резервуарларда мұнай тұтқырлығы мен температурасы жобада (регламентте) көзделгеннен кем болмауы;

2) қондырғылар, аппараттар, ыдыстар, резервуарлар және трубақұбырларды жылу серіктерімен жылу қорғау және жылыту;

3) мұнайды айдау және технологиялық процесстердің үздіксіздігі қарастыралады.

67. Технологиялық процесс және айдау аяқталғаннан кейін тұтқырлығы жоғары немесе парафинды мұнайы бар қондырғылар мен трубақұбырлары технологиялық регламентке сәйкес тұтқырлығы аз қатпайтын мұнай өнімімен жуылады.

68. МГК барлауындағы объектілердегі электр қондырғылар мен құрылғылар құрылғының қолданыстағы талаптарына және тұтынушылардың электр құрылғыларды пайдалану талаптарына сәйкес пайдаланылады.

69. МГК барлаудың жарылыс өрт қауіпсіздік объектілері жұмыс және авариялық жарықтандырумен және жарылыстан қорғалған және механикалық зақымданудан қорғаныс тормен жабдықталған 12 В кем емес кернеуліктегі тасымалдаушы шырақшамдармен қамтамасыз етіледі.