Қазақстан Республикасындағы құрылыс материалдары нарығы

Автор: Пользователь скрыл имя, 11 Июля 2013 в 12:51, реферат

Описание работы

Бүгінгі таңда Қазақстан Республикасы өндіріс саласын жаңа деңгейге шығару мақсатында арнайы стратегиялық бағытты таңдап отыр. Атап айтсақ отандық тұрмыстық тауар өндірушілерді жан – жақты қолдап, олардың нарыққа ұсынатын тауарларының бәсекеге қабілеттілігін арттыруды мақсат етіп алып отыр. Жаңа өндіріс қуаттарын іске қосу және еңбекшілердің тұрғын үйлер құрылыстарын одан әрі жақсарту басты міндеттердің бірі болып отырған жағдайда, құрылыс техникасымен, оның ішінде құрылыс материалдарын өедірумен және олардың соны жаңалықтармен оқушы қауымды таныстырып өткен жөн. Үйді қандай материалдардан салу жайы ерте замандарда – ақ адамдарды көп толғандырған.

Содержание

Кіріспе
Негізгі бөлім
2.1.Қазақстан Республикасындағы құрылыс материалдары нарығы
2.2.Құрылыс материалдары нарығының стратегиясы
2.3. Құрылыс материалдары өндірісі саласында кластерлік жүйені қалыптастыру
III Қорытынды

Работа содержит 1 файл

Мазмұны1.docx

— 38.20 Кб (Скачать)

Мазмұны:

 

 

 

  1. Кіріспе
  2. Негізгі бөлім

2.1.Қазақстан Республикасындағы құрылыс материалдары нарығы

2.2.Құрылыс материалдары нарығының  стратегиясы

2.3. Құрылыс материалдары өндірісі саласында кластерлік жүйені қалыптастыру

III        Қорытынды

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

                                                        КІРІСПЕ 

 

Бүгінгі таңда Қазақстан  Республикасы өндіріс саласын жаңа деңгейге шығару мақсатында арнайы стратегиялық бағытты таңдап отыр. Атап айтсақ отандық  тұрмыстық тауар өндірушілерді  жан – жақты қолдап, олардың  нарыққа ұсынатын тауарларының бәсекеге қабілеттілігін арттыруды мақсат етіп алып отыр. Жаңа өндіріс қуаттарын  іске қосу және еңбекшілердің тұрғын үйлер құрылыстарын одан әрі жақсарту басты міндеттердің бірі болып отырған  жағдайда, құрылыс техникасымен, оның ішінде құрылыс материалдарын өедірумен  және олардың соны жаңалықтармен  оқушы қауымды таныстырып өткен  жөн. Үйді қандай материалдардан салу жайы ерте замандарда – ақ адамдарды  көп толғандырған. Дегннмен, бұл  мәселе қай заманда болсын белгілі  бір елдің экономикалық, әлеуметтік, тарихи – қоғамдық және географиялық жағдайларына тығыз байланысты дамып, өріс алып отырды. Адам баласы кірпіш, бетон және құрылыс гипсін жасауды  біздің дәуірімізден бірнеше ғасыр  бұрын бастаған. Бұған қазіргі  уақытқа дейін сақталған архитектуралық ескерткіштерді зерттеу нәтижелері дәлел бола алады. Біздің дәуірімізден бірнеше ғасыр бұрын салынып, осы күнге дейін сақталған  дүние жүзіндегі аса ірі архитектуралық ескерткіштер, қорғандар, храмдар, тағы сол сияқты күрделі және өте көрнекті құрылыстар қардай материалдардан және қалай жасалған, олардың қандай түрлері  өндірілген. Өнеркәсіптік өндіріс даму тарихы қандай – бұл мәселелер  туралы әркімдер – ақ бегілі бір  мағлұмат алғысы келеді. Сонымен бірге  қазіргі замандағы құрылыс материалдарын  өнеркәсіп жолымен өндірудің  ғылыми – техникалық негіздері және бұл салалардағы ең соңғы жаңалықтар туралы да білгісі келетіндер аз емес.

Құрылыс материалдарының  ең маңызды және көп қолданылатын түрлері – силикат материалдары туралы мәліметтер кітабтан кең орын алған. Сол сияқты полимер материалдарының  құрылыста көп пайдаланылатын жаңа түрлері жәйлі де әңгімеленген. Ерекше айта кететін бір мәселе – ол қазіргі замандағы құрылыс материалдарын  өндірудің ғылыми - техникалық негіздері  туралы. Барлық техникалық ғылымдармен  қатар құрылыс материалдары технологиясы, әсіресе, физика және химия ғылымдарының жетістіктеріне негізделген. Осыған сәйкес құрылыс материалдарының физика – химиялық негіздері, сол сияқты бұл ғылымдарды кеңінен қолдану арқылы ғана өнеркәсіптік технологияны жетілдіруге, материалдардың сапасын көтеруге және оларды тиімді пайдалануға мүмкіндік туады.Құрылыс материалдары өздерінің қасиеттеріне байланысты әр түрлі конструкциялар жасау үшін қолданылады. Ал ол конструкциялар өзінің құрылыста қолданылу шартына, яғни оларға түсетін салмақты ауырлығына немесе жеңілдігіне байланысты алуан түрлі болып келетіні мәлім. Олай болса, сол конструкцияларды өз талабына сай етіп жасау үшін, оған пайдаланылатын құрылыс материалдарының құрамы да өзінің сапалық қасиеті жағынан әр түрлі болып келеді. Бұл талаптардың бәрі мемлекеттік стадарттар мен техникалық шарттарда еске алынып, нормаланады.

Құрылыс материалдарының  негізгі қасиеттері бірнеше топқа  бөлінеді:

Бірінші топқа физикалық  қасиетер жатады. Олар: құрылыс материалдардың тығыздығы және көлемдік масса (салмағы), кеуектілігі, механткалық қасиеттері (беріктігі, қаттылығы, формасын өзгерткіштігі, т.б.).

Екінші топқа олардың  өткізгіштік қасиеттері жатады. Мысалы, олар құрылыс материалдаррына судың, ылғалдың, ауаның және төменгі температураның қалай әскр ететінімен сипатталады. Айталық, ол заттың су тартқыштығы, су өткізгіштігі, суға беріктігі, ылғалдығы, аязға төзімділігі, т.б.

Үшінші топқа құрылыс  материалдарына жылудың немесе жоғары температураның тигізетін әсері  және оның беріктігін сипаттайтын қасиеттері: отқа беріктігі, отқа төзімділігі, жылу өткізгіштігі, т.б.

Төртінші топқа құрылыс  материалдарының химиялық немесе коррозиялық  әсерлерге төзімділігі жатады. Бұлар  қышқылдардың, сітілердің, тұздардың, газдардың, т.б. құрылыс материалдарына тигізетін әсерін сипаттайды.

Бесінші топқа құрылыс  материалдарының технологиялық  қасиеттері жатады. Бұған заттардың  кесілгіштігі, шегеленгіштігі, нормалық қоюлығы, қалыптағыштығы, т.б. жатады.

2. 1.Қазақстан  Республикасындағы құрылыс материалдары нарығы

  

  Қазақстан Республикасында  құрылыс материалдары нарығы 1990 жылдарда кәсіпкерліктің дамуы  мен орнығуы процестерімен қосарлас, нарықтық түрлендірулер мен жекешелендіру  және мемлекет иелігінен алу  жөніндегі өткізілген реформаларға  сәйкес құрыла бастады. Құрылыс  материалдары нарығын құру барысында  нарықтық қатынастар субъектілері  жағынан тұтынушылық сұранысты  қамтамасыз ету болды. 

Қазақстан Республикасы құрылыс  материалдары нарығын құрудың бастапқы кезеңінде оның ұйымдық және экономикалық негіздерін құру мен дамыту бірқалыпты болмады.

Құрылыс материалдары индустриясы  басында, арнайы бағыттағы құрылыс  материалдарын дайындайтын, құрылымдық және жалпықұрылыс бағытындағы кәсіпорынның іс-қимылын қамтитын өнеркәсіптік кешенмен келтірілген.

Құрылыс материалдары нарығын  құруда нарықтық түрлендірудің бастапқы кезеңінде біршама дәрежеде экономикалық негіздер өзгеріске жатты. Біздің пікірімізше, осы аспектіде экономикалық негіздер екі бағыт бойынша өзгерді:

  • құрылыс материалдарын өндіруші-кәсіпорындардың нарықтық сұранысын өзгерту;
  • құрылыс материалдарын өндіру жөніндегі индустрия жүйесіндегі экономикалық жоспарлау ережелері, негіздері мен қағидаларын өзгерту.

Құрылыс материалдары нарықтық сұраныс жиынтығына мына сияқты жалпы  экономикалық және саясаттық факторлар  ықпал етті:

  • 90 жылдардағы жалпы экономикалық дағдарыс;
  • шаруашылық субъектілері арасындағы төлемеулердің дамуы;
  • кәсіпорындар мен халықтың сатып алу қабілетінің төмендеуі;
  • өндірістік қорларды және тұрғын-үй құрылысы қарқынын минимумға дейін төмендету;
  • күрделі салымдарға инвестициялар көлемдерінің төмендеуі;
  • экономикаға жаңа өндірістік қуаттардың шамалы енгізілуі;
  • аяқталмаған құрылыс көлемдерін тоқтату;
  • құрылыс ұйымдары қарыздарының жоғары деңгейі.

Бұрынғы механизмдердің жұмысы тоқтатылуы (әлеуметтік-экономикалық механизмдерді қоса) мемлекеттік  реттеу негізінде аумақтарды салу, жайластыру мен дамыту, ұйымдастыру  жаңа қағидаларының бір мезгілде ауыларалық аумақтарды игеруде жоқтығы  және елді мекендердің инфрақұрылымдары жаңаруы, белгілі бір келеңсіз жайларға әкелді.

Жаңа нарықтар қағидалары мен шаруа жүргізу механизмдері құрылыс материалдарын өндіруші-кәсіпорындардан  мына сияқты мәселелерді орындауды  қажет етті:

  • құрылыс материалдары нарығында сұранысты өз бетімен жоспарлау мен болжау;
  • нарықтық ортаның маркетингтік зерттеулерін өткізу;
  • болашақтық және стратегиялық жоспарларды, болжауларды жасау;
  • қысқамерзімді және ортамерзімді бизнес-жоспарларды жасау;
  • тиімді менеджмент жүйесін құру.

Осы мәселелерді шешу жоспарлық  экономикада керек етілмеді және өндірістік-шаруашылықты жүргізу процесінде жасалынбады.

Сонымен қатар, атап өту керек, экономиканың, қозғалмайтын мүлік құрылысы мен құрылыс материалдарының  өндірісі сияқты салалары, Қазақстан  тәуелсіздігінің негізі және өнеркәсіпті  құраушы жүйе болып есептеледі. Экономиканың осы салалары, осы сәтте, сондай-ақ, болашақта индустриалды-инновациялық дамудың және экономиканың жедел  өсу негізі болуға тиісті.

Осы мақсатқа жету үшін қажетті  жағдай болып, құрылыс материалдары өндірісін, сәулет, қала құрылысы мен  құрылысты дамыту саласындағы дәйекті  мемлекеттік саясатты жүргізу саналады.

Құрылыс материалдары нарығын  тұрақтандыру үшін реттейтін негіз  ретінде аса үлкен дәрежеде мемлекеттік  құралдар мен әдістер қолданылды. Құрылыс материалдары нарығын одан әрі дамытуға экономикадағы өнеркәсіптің осы секторындағы жаңа технологиялар  мен инновацияларды дамыту деңгейі  мен бәсекелестік орта ықпал етті.

Құрылыс материалдары нарығының  әлеуеті мен басты қозғаушы буыны  болып, құрылыс материалдарына сұраныс  пен ұсынысты құрайтын, кәсіпкерлік  белсенділік есептеледі.

Құрылыс материалдары саласында  шаруашылықтың нарықтық саласына өту  – ол бірмезгілде кәсіпкерлік  түрдегі экономикаға өту.

Қазіргі уақытта, құрылыс  материалдарының нарығы өзіне, алғашқы  материалдар өндірісі мен олардың  негізінде аса терең дәрежеде өңделген өнімді дайындауды қосады. Аталған  сала өнеркәсіптік-құрылыс кешені тауарларын шығару көлемдерін арттыру үшін, сондай-ақ, құрылысқа ішкі сұраныс әлеуетінің біршама болғандығы салдарынан кәсіпкерлікті  дамыту үшін тартымды болып есептеледі.

Құрылыс материалдары нарығында  кәсіпкерлікті дамытудың қазіргі  ерекшелігі болып сұраныс пен  ұсыныстың өзара енуі саналады. Құрылыс  материалдары нарығында құрылыс  индустриясының саласында жұмыс  істейтін фирмалар, кәсіпорындар мен  ұйымдардың, сондай-ақ өнеркәсіптің басқадай салаларында 80-90%-ды құрайды. Қазақстан  Республикасының халқы, әсіресе  жалпықұрылыстық бағыттағы және құрылымдық құрылыс материалдарына аз сұраныс етеді.

Алыс шетелдерден құрылыс  материалдары импорттының басымдығы  еліміздегі құрылыс материалдары нарығының  даму деңгейінің жеткіліксіздігін әйгілейді.

2.2.Құрылыс материалдары нарығының  стратегиясы

 

Қазақстанда бүгін құрылыс  материалдары нарығы мен саланы дамыту үшін келесідей мәселелерді шешу бойынша белсенді жұмыстар атқарылуда:

  • құрылыс материалдары өнеркәсібі кәсіпорындарын дамыту үшін нормативтік-құқықтық және нормативтік-техникалық базаны жасау;
  • қуат үнемдегіш және ресурс үнемдегіш алдыңғы технологиялар негізінде жаңа өндірістерді ашу мен бар кәсіпорындарды техникалық қайта жарақтандыру мен қайта құруды өткізу;
  • инвестицияларды тарту жолымен жобаларды қаржыландыру;
  • несиелер, займдар, тікелей инвестицияларды тарту мүмкіншіліктерін белсенді пайдалану;
  • шетел және жеке отандық инвесторларды тартумен өндірісті несиелеудің аралас түрін дамыту;
  • мемлекеттік инвестициялар бағдарламасы жобаларына тікелей инвесторлар үшін капиталсыйымды және аз қызықтыратын, бірақ, стратегиялық маңызды, іске қосылуларға займдар, несиелер тарту бойынша мемлекеттік қолдауды қамтамасыз ету;
  • лизингтік әдісті кеңінен қолдану, икемді кеден саясатын пайдалану жолымен құрылыс материалдары мен бұйымдар өндірісі үшін технологиялық жабдықтарды, механизмдер мен машиналар, жаңа технологияларды енгізуді ынталандыру;
  • салада жабдық лизингін енгізу мен шағын кәсіпкерлікті белсенді дамыту.

Құрылыс материалдары нарығы мен құрылыс саласын дамыту үшін құрылыс материалдары жаңа өндірістерін ұйымдастыру мен қайта қалпына  келтіруде кәсіпкерлерге белгілі  техникалық көмек пен мемлекеттік  қолдау көрсетіледі.

Құрылыс саласын дамыту бойынша  негізгі басымдықты жобаларға мыналар  жатады: құрылыс шынысының өндірісі; цемент өндірісі; қабырға материалдары өндірісі; бор өндірісі; бояу мен  лактар өндірісі; полимерлі бұйымдар мен материалдар өндірісі; құрғақ қоспалар өндірісі; пісіру электродтары өндірісі.

Қазақстан Республикасында  барлық қажетті табиғи ресурстардың шикізаттары болса да, баяғыдай құрылыс  шынысы импортталады. Шыны және басқадай өнімдер өндірісіндегі шикізаттың негізгі компоненті ретінде, өз шыны өнеркәсібі мен кальцийленген соданы шығаруды дамыту мен кеңейту мәселелерін  шешу қажет.

Қазақстанда басымдықты инвестициялық  жоба болып цемент өндірісі саналады. Цемент импорты қазақстанның цемент өндірушілерінің тұтынушылардан алыс орналасуынан және осы сәйкестікте  оны тасымалдағанда құны өсуімен  түсіндіріледі.

Осылайша, құрылыс материалдары нарығын индустриалды-инновациялық дамыту бойынша бар дайындамаларды бағалау, біздің пікірімізше, құрылыс  материалдары нарығының ұйымдастыру-экономикалық негіздерін жаңғыртудағы басымдықты бағыттарын анықтау мен бар дамыту бағдарламалардың күшті және әлсіз жақтарын анықтауға  мүмкіншілік етеді. Құрылыс материалдары саласын дамытудағы бар бағдарламалардың күшті және әлсіз жақтары 6-ші суретке  сәйкестікте келтірілген.

 


 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Қазіргі уақытта, сондай-ақ, болашақта, құрылыс материалдары нарығының  инфрақұрылымын жетілдіру келесідей  аспектілер бойынша оң әсер ететіні  жөнінде жалпы қорытынды жасауға  болады:

  • құрылыс материалдары нарығында менеджмент деңгейін жетілдіру;
  • құрылыс материалдарын шығару бойынша жаңа өндірісті ұйымдастыру саласында кәсіпкерлік іс-қимылды қарқындату;
  • құрылыс материалдары нарығында инновациялық белсенділік деңгейін арттыру;
  • инженерлік кадрлардың біліктілігі мен даярлау деңгейін арттыру;
  • өндірілетін құрылыс материалдары сапасының өсуі;
  • құрылыс материалдары нарығында қазақстан компанияларының бәсекеге қабілеттілігін арттыру.

Информация о работе Қазақстан Республикасындағы құрылыс материалдары нарығы