Қонақ үй шаруашылығын жоспарлау

Бассейні қонақ үйдің  қасында орналаскан және бильярд  ойнайтын жері бар. Әр қабатта және холында кілем төселінген. Бөлмелері  — үлкен кіреберіс жиһаздармен  және толық жиһазбен жабдыкталған. Міндетті түрде: телевизор, магнитола, кондиционер, бары бар тоңазытқыш, төсек  асты кілемшек, қонак үй ішіндегі және кала бойынша телефон болады.

5 жұлдызды қонақ үйлер.  Ғимараты казіргі заман талабына  сай, кеп қабатты. Міндетті  түрде сыртқы және ішкі бөлімшелері,  кымбат соңғы үлгідегі қүрылыс  материалдарынан салынған. Кіре-беріс  есігінде міндетті түрде швейцар  тұрады. Кіретін есіктері бірнеше,  территориясы қоршалған және  өте жақсы күтілген (төсеніштер, гүлдер, клумбалар т.б.), міндетті  түрде туристердің және конак  үйдің транспорты тұратын орын  болады. Бір қабаты қызмет көрсетушілерге  арналған орындардан, қызмет көрсетуге  арналған құрал-жабдықтар тұратын  бөлме кеңістіктері мен бөлмелерден  тұрады. Егер де қонақ үйдің  қасында теңіз болса, онда бассейн  қонақ үйдің қасынан салынады  және теңізге шыга алады. Төбесі  жабылған бассейн қорғалмалы  қакпамен салынады. Бассейн жағалауында  көптеген де столдар, тербелмелі  креслолар, жатқыштар т.б. барлығы  да тегін. Бұл жерде-ақ, солярий  (ауа ваннасы) болуы мүмкін. Массаж  т.б. қызмет көрсету түрлері  бөлек ақылы түрде жүргізіледі.  Дүниежүзілік стандартқа сай,  көп қабаттардың бірінде теннис  корты, пинг-понг ойынына арналған  корт салынады. Сонымен катар,  бильярд және гольф ойындарына  арналган заддары бар. Міндетті  түрде 2 концерттік залдары; біреуі - холдың қасында орналасқан, барлығына  да ашык. Бұл концерттік залы  едәуір үлкен, бірак, сахнасыз, түнгі бағдарламасыз, орындықсыз, тегін. Екіншісі - қымбат концерттерге, керсетулерге, шоу-багдарламаларға,  лекцияларга арналган. Екінші концерт  залы ақылы. Орталық холл өте  үлкен (ол бүкіл қонақ үйді  көрсетеді): кабырғалардың дизайны,  жиһазы, жарықпен камтамасыз етілуі  жақсы ойластырылған. Қонақ үйдің  тұрғындары үшін би кештері  тегін, әрбір қабатта барлар тәулік бойы жұмыс істейді. Бөлменің электронды карточкалары беріледі. Үлкен коридор, кіреберіс және нөмірлер дыбыстартқыш паласпен жабдықталған. Бөлмелерде әдемі кілемдер мен төсек асты кілемшіктері төселген. Ванна, душ, дәретхана, биде, 3 орамал, бөлмеге киетін аяк-киім, халат, тіс пастасы, сабынсу — әрбір бөлмеде міндетті түрде бар.

Әр елдердегі қонақ  үй жүйелігіне тоқталатын болсақ, ол төмендегідей:

Австрия мемлекеті қонақ  үйлері 5 жұлдызды Европа Қонақ үй жүйесіне жатады. Ауылды елді мекендерде кішігірім  қонақ үйлер категориясыз ең арзан  орналасу және түнеу орны болып саналады.

Ұлыбритания конак үйлері өте жиі тараған конак үй классификация  жүйесіндеі тәжі (корона) немесе кілт сипатында  болып келген.

Европа елдеріндегі қонақ  үйлерге карағанда тәжі жұлдыздық  жүйеліктен бір сан жоғары болып  есептелінеді (5 жұлдыз – алты тәжіге).

Сонымен катар мұнда (ВТА) Британдык туристік агенттілік классификациясы  жиі пайдаланады. Бұл қонақ үй бағасына байланысты әдемі, арнайы туристік топтарға арналып жасақталған қонақ  жай орындары.

Аргентина қонақ үйлері ұлттық жүйеге енген. Бес жұлдыздык категорияға  сай бес категория белгілері  енгізілген.

Египет жерінде бес  жұлдызды жүйелік барлық қонақ үйлерге  тән. Бірақ кез келген қонақ үйлер  жұлдыздары Европа елдеріндегі қонақ  үй жұлдыздарынан 1 не 2 жұлдызға артығырақ, көрсетілген. Европадағы екі жұлдызды қонақ үй кызметі Египеттегі төрт жұлдызды қонақ үйге тән.

Испания категориялык деңгейі  жұлдызды болып келген. Қонақ үйлердің топтарының ерекшеліктері бар. Қонак  үйлерге арналган жұлдыздық жүйелік 1-5 жұлдызға дейін белгіленген. Бунтало, жеке аппартаменттер 1-4 жұлдызды белгілерге сай қызмет керсетеді. Пансиондар мен  қонақтарға арналған жайлар 1-3 жұлдызды категорияга сай жұмыс істейді. Өте карапайым орналастыру орындар 1-2 жұлдызды болып келген.

Италия қонақ үйлері Европа қонақ үй белгілерінің үлгілеріне сай, үш категориядан тұрады. Бірінші категория - 4-5 жұлдызды қонақ үйлері біріктіреді. Екінші категория үш жұлдызды қонақ  үйге, үшінші категорияға екі-бір  жұлдызды қонақ үйлерді топтастырады.

Қытай республикасында жұлдызды классификацияда. Қарапайым қонақ  үйлерден бастап 5 жұлдызды комфортты  қонақ үйлер кешендерін кездестіреміз. Өте арзан тұраққа хостельдер жатады. Студенттік жатақханаға сай  қонақ үйлер көптеп тараған.

Мальдив аралдары қонақ үйлері ете жайлы, жоғарғы сапалы қызмет көрсете алады. Ең жоғарғысы "Стандарт" ауқатты демалушыларға арналған. " DL" қонақ үйлер орта ауқатты адамдарға арналса, "Балалар кешені" жанұялык топтарға арналған арнайы тұрақтар. Мальдив жері туристік рекреациялық аймак болғандықтан лауазымды адамдарға арналған "Президенттік кешен" деп аталатын қонақ үйлерді де кездестіреміз.

Америка Құрама Штаттарының  қонақ үй және мотелдер ассоциациясының  ақпараттары бойынша, АҚШ-та 46 000 қонақ  үй және мотел, жалпы бөлме сандары 3,3 млн . Жылдық табыс көлемі 65 млрд. долл. АҚШ- та басқа мемлекеттерде  сияқты нақты өкімет органдары тарабынан  бекітілген қонақ үйлердің классификациясы  жоқ. Бірақ тәжірибе жүзінде қонақ  үйлер түрлері көп. Америка автомобилдер ұйымы қонаүйлерді “брилиант”бірлігімен сипаттайды. Ал Mobile Travel Guide ұйымы болса  қонақ үйлерді “жұлдыз” жүйелігімен  сипаттауда. АҚШ Автомобилдер

Басқару әдістері-бұл мақсатқа жетуге арналған басқарылып отырған  объектіге әсер ету және қабылдау жиынтығы.Практикада басқарудың қонақ  үй қәсіпорындарымен қатар көптеген әдістер және олардың ұйлесімділігі  қолданылады.Оларға жататындар; Экономикалық,Ұйымдастыру-әкімшілік.,

элеуметтік-психологиялық. Басқару стилі менеджерлердің қонақ  үй және мейрамханалар жұмысын жүйелі түрде басқару болып табылады. Басқару стилі мен әдістері бар. Жетекшілік стилді таңдау көбіне менеджердің  өз алдына қандай тапсырма қоятындығында. Ол басқару және бағыттауға байланысты.

 

 

1. Қонақ үйлердегі негізгі қызмет көрсету түрлері

 

Қонақ үйлерде негізгі  қызмет көрсету түрлеріне-әкімшілік  басқару қызметі. Бұл еңжоғарғы  деңгей болады. Одан кейінгілері-қабылдау және орналастыру қызметі, номірлік қор қызметі, қоғамдық тамақтандыру қызметі, комерциялық, инженерлік техникалық, қосымша және көмекші қызмет болып  жіктеледі. 2 кестеде көрсетілгендей қонақүй шаруашылығы туристік фирма  құрылымына қарағанда өте күрделі  екендігін байқаймыз.Оның себебі қонақ  үй шаруашылығы инфрақұрылымының күрделі  және алуан түрлілігінде. 

Инженерлік қызмет орталығының  негізгі міндеті; электр, санитарлық техникалық жүйені қамтып қадағалау,жөндеу қүрылыс жұмыстарын ұйымдастыру, байланыс телекоммуникация жұмысының дұрыс  болуын,желдеткіш салқындатқыш қондырғыларының  дұрыс жүмыс істеуін қадағалау. Көмекші қызмет тобына-тұрмыстық  қажет жүмыстарын реттейтін қонақ  үй кешені бөлімі жатады. Оған кір жуу, химиялық тазарту, аяқ киім жөндеу т.б жатқызамыз. Қосымша қызмет көрсету саласына бизнес-орталық, спорттық шынықтыру алаңдары мен залдары, шаштараз, сән салондары, магазиндер кіреді. Қызмет тұрлерінің ортақ моделін таппадық. Олардың түрі әртүрлі қонақ үй статусына оның иесіне тікелей қатысты. Қонақ үй бизнесіндегі басқару жүйесі, нарық жағдайына икемделген, қарапайым, қызмет алушыларға жағымды болуы шарт. Оған төмендегілер сәйкес болуы тиісті.

1. Басқару органдарының  көп болмауы; 

2. Қызмет бөлімдеруі ықшам,маман  болуы; 

3. Тұтынушы сүранысына  сай болуы. 

Қонақтарды тіркеу және орналастыруда, жеке конактарды, туристік топтарды және шетел азаматтарын қабылдаудың  әртүрлі тәртібі жолдары бар. Негізгі мақсат қонақтың бабын табу, сұранысын толық канағаттандыра алу.

Шетелдік қонақтарды қабылдау барысында ВИЗА мәселесіне басты  назар аударуымыз керек. Визалық  рүқсат төлкұжатта немесе туристік топтарға жекеленген кұжат ретінде беріледі.

Орналастыру орындарына қонақ  үйлердің алуан түрі кіреді. Олардың  өзі әртүрлі мазмүнға, сипатқа  ие. Орналастыру орындарының әртүрлі  ерекшеліктеріне байланысты жіктеле  отырып, орналаскан орны, қызмет көрсету  дәрежесіне қарай, максаттылығына карай  бөлінеді.

Негізгі орталық қонақ  үйлер, биік ғимараттардан тұрады. Олар өте қымбат, орташа, экономикалык дәрежеге сай қызмет керсете алады.

Өте қымбат қонақ үйлер  барлык қызмет көрсету түрімен қамтылған. Соған орай бағасы да жоғары. Фирмалық тамақтану, ойын сауық, спорт кешендері  және кажет жағдайда жеке даяршы, секретарь, дәрігер, медбике, жеке компьютер, факс т.б. ақпараттык құралдар жүйесімен  камтамасыз ететін қонақ үйлер тобы.

 

Қорытынды

 

Басқару және қызметті қалыптастыру бұл ғылым әр фирманың адам және материалдық ресурстарынмен тиімді жұмыс істеу арқылы ойластырылған ұйым мақсаттарына жету өнері. Сөйтіп, басқару дегеніміз – корпорация, шіркеу, түрме, не болмаса аурухана болсын, әр ұйымға тән процесс. Басқарушының жұмысы қажеттілігін анықтауда, одан кейін іс жүзінде асырылғанын қадағалау. Өзі өзекті мақсаттарға жетуге қажетті бірлескен күш жігерінің жұмсауына жауап береді, бүкіл ұйым жұмысы ұтымды болатындай етіп үйлестіріледі. Бұдан басқа, басқарушы өнімділікті арттырып, онда ол жоғары мәртебелі қараушы болып табылады және оған өзіне шамадан көп ақы төленуін мойындау керек. Бұл көзқарас біздің назарымызды басқарушы менеджер іс жүзінде не істейтіндігіне аударатындықтан басқарушы жұмысын тым қарапайым жібіреді.

Менеджердің күнделікті жұмысының  сипаттамасы келесі түрде болуы  мүмкін:

- ол өзінің жеке басы  корьерасымен байланысты жоспарлар  жүзеге асыра отырып, жұмыс істейді  оларға қол жеткізу құралы  ретінде фирманың оның талаптарын  қанағаттандыра отырып пайдаланады.

- ол өзінің тікелей  басшының айқын тұжырымдалған  не демеуімен білдірілген тілектеріне  дейін алтипатқа алады.

- ол үнемі жұмысшы тиімді атқару үшін басқа бөлімдердің шені жағынан өзімен тең ортақ өзі тәуелді және оған тәуелді адаммен келісім жүргізеді.

- негізгі персонал және  қызмет көрсету топтарымен жақсы  қарым – қатынаста болады, өйткені  кейде көмекші құрамындағы қызметкерлер  жоғары басшыларға жол салып  кіреді.

- жұмыста өзіне бөлінген  ортада елеулі роль атқаратынын  тұлғалар мен соттың сұранымдарына  өтініш талаптарына, олардың мейірбандылығын  сақтау үшін не ең болмағанда  өшіктіріп алмасу үшін жауап  береді

- ол бос тұру жәнеүзілісті  мейілінше азайту үшін және  басшылық тарапынан артық назар  аудартпау үшін бөлімге келіп  түскен, оның ішінде пайда болған  және сыртқа берілетін жұмысшыларды  қадағалайды.

 

 

 

 

 

 

 

Пайдаланылған әдебиеттер:

 

1. «Қонақүй шаруашылығы»  – оқу құралы

Мазбаев О. Б., Омаров Қ. М.

2. www.google.kz

3. Атлас мира 2007 ж

4. Журнал «Gulnar tour»

5. «Менеджмент» кітабы, 1998 ж