ҚАРЫЗ АЛУШЫНЫҢ НЕСИЕ ҚАБІЛЕТТІГІ ЖӘНЕ ОНЫ БАҒАЛАУ ӘДІСТЕРІ

 

    23-кесте.  Қолма-қол ақша  қозғалысы туралы  есеп беру 

 

    24-кесте.  Өтімділікті талдау 

 

    Бөлім 3. Жобаның қысқаша мінездемесі

    1. Жобаның маңызы  және мақсаты:

    1.1. 75 000 АҚШ доллары сомасында кепілдеме лимитін ұсыну.

    Қазіргі таңда 19.03.2007 жыл мерзімге дейін 123 000 АҚШ доллары сомасы көлемінде кепілдеме лимитін ұсыну туралы келісім іске асып отыр. Мұндай лимит бойынша қажеттілік күйдіргіш соданы өткізудің төмендеуіне байланысты азайды.

    Қарыз алушы қазіргі лимит сомасын 75 000 АҚШ долларына дейін төмендету және 6 % жылдық (қазіргі міндеттемелерді өтеусіз) ствкасымен 24 ай мерзімге дейін ұзартуына өтініш білдіріп отыр.

    Қазіргі кезде қарыз алушы мен XINJIANG TIANYE FOREIGN TRADE Co LTD (Қытай) арасында күйдіргіш  соданы 720 тонна мөлшерінде (1 тоннасы 195 АҚШ долларымен) және хлорлық аммонийді 180 тонна мөлшерінде (1 тоннасы 160 АҚШ  долларымен) жеткізіп беру туралы шарт жасалған.

    Шарт  бойынша төлем талабы банктік  төлем кепілдемесіне қарсы 90 күнге  дейін мерзімін ұзартып беру толып  табылады. Ұқсас кестелер 5 жыл мерзімде жұмыс істеп отырады.

    Қарыз алушы бір мезгілде күйдіргіш  соданы 360 тонна бойынша сатып  алуды жоспарлайды, соған сәйкес қажет кепілдеменің сомасы мынаған тең: 360 тонна х 195 АҚШ доллары = 70 200 АҚШ доллары.

    100 000 АҚШ доллары сомасында несиелендіру лимиті

    Қазіргі таңда 19.08.2006 жылыға дейінгі 7 000 000 теңге сомасында несиелендіру лиимитін ұсыну туралы келісім іске асып отыр.

    Қарыз алушы қазіргі лимит сомасын 100 000 АҚШ долланына дейін жоғарлату және 16% жылдық (қазіргі міндеттемелерді өтеусіз) ставкасымен 24 ай мерзімге дейін ұзартуға өтініш білдіріп отыр.

    Несиелендіру  лимиті айналым қаражаттарын толықтыру үшін қажет, оның дефициті келесі жағдайларда пайда болады:

1. XINJIANG TIANYE FOREIGN TRADE Co LTD (Қытай) жасалған келісімшарт негізінде тауарларды жеткізу бойынша кедендік және транспорттық шығындар.

    Қарыз алушы шарт бойынша күйдіргіш  соданы, хлорлық амонийді сатып алады да, оны «Қазцинк» және «Қадамжай» зауыттарына өткізеді. Тауарды төлеу талады банктік төлем кепілдемесіне қарсы 90 күнге дейін мерзімін ұзартып беру болып табылады. Кедендік және транспорттық шығындарды құрайтын:

• 360 тонна күйдіргіш соданы жеткізіп беру үшін 3 060 мың теңге жұмсалған;
• 90 хлорлық амонийді жеткізіп беру үшін 1 170 мың теңге жұмсалған.

    Қытайдың  «Қазцинкке» (Өскемен) дейін тауарды  жеткізу 10 күнге созылған. «Қазцинкпен» жүргізілген келісім шарт бойынша  төлем талабы тауарды жеткізіп болған соң, 20 банктік күн ішінде төлемді жүргізу болып табылады. Барлығы отыз күн.

    Қытайдан  Қадамжай зауытына дейін тауарды  жеткізу 20 күнді алады. Қазіргі кезде  қарыз алушы келісім шартты ұзарту туралы келіссөздер жүргізіп жатыр. Алғашқы келісім шарт жағдайы бойынша төлем банктік 10 күн ішінде жүргізілу қажет. Осыған байланысты айналым құралдарында 4230 мың теңге сомасында 30 күн мерзімге дейін тапшылық орын алуда.

2. «Агролюкс» ЖшС-нің келісім шарты бойынша шығындар.

    Қарыз алушы келісім шарт бойынша «Агролюкс» ЖШС-мен бірге генератордың 14 данасын техникалық қызмет көрсету мен рквизия жасауды ұйғарады. Қарыз алуша келісім шарттың іске асуы кезеңінде 6 500 000 теңгені жұмсауды жоспарлайды. Сонымен, келісім шарт бойынша төлем 11200000 теңге өз мерзімінде, яғни 31.12.2006 ж. дейін түседі. Осыған сәйкес айналым қаражаттырында жеті айға дейін 6 500 мың теңге сомасында дефицит болатыны анық.

3. Сондай-ақ қазіргі таңда техникалық йодты сатып алу мен жеткізу туралы келісім шарт жасалып жатыр, бірақ қарыз алушы келісім шарттың ұзартылуына талпыныс жасап жатыр. Өткен келісім шарттардың төлем талаптары бойынша айналым қаражаттарында дефицит пайда болып жатқан.  

      Келісім шарт бойынша Guneykaya B.V. фирмасы (Түркменстан) техникалық  йодты жеткізіп беруші болып табылады. Төлем талабы бойынша – 100% алдан-ала төлеу, ал сатып алушы – «Қазцинк» зауытының қоймасына жеткізілгеннен соң, 15 банктік күн ішінде есеп жүргізіледі, соған байланысты Түркіменстаннан Өскеменге дейін 15 күн ішінде тауар жеткізіліп, барлығы 30 күн алады. Қарыз алушы бір жыл ішінде 1 тонна шамасында тауарлар партиясын жалпы сомасы 1 566 мың теңге мөлшерінде сатып алады және бір жылда екі рет 500 тонна бойынша оны өткізуін жоспарлайды.

    4. Қызылмия экстрактін өткізу пайдаланылған  келісім шарт бойынша «ХХХ» ЖШС қызылмия экстрактін жеке кәсіпкер Мамедова Э.А.-дан сатып алынып, оны «Электроцинк» ААҚ (Владикавказ) өткізіледі.

    Қарыз алушының айтушының айтуынша, шын  мәнінде қарыз алушы қызылмия экстрактін жек тұлғалардан сатып  алынып және оны жеке кәсіпкер Мамедова Э.А. атына рәсімдеп, артынша «ХХХ» ЖШС-не өткізеді. Яғни, берілген тауарды басында өз қаражаттары есебінен сатып алады. Қарыз алушы қызылмия экстрактін бір жылда екі рет әр топтаманы (15 тонна) 4 833 мың теңге сомасында сатып алады, әр айда оны 5 тонна бойынша өткізеді.

    200 000 АҚШ доллары сомасында 36 айға негізгі қарыздың төлемін 12 айға 16% жылдық мерзімін ұзарту несиелік желісі.

    Мақсаты: Спорттық балалар интернат мектебін және екі тұрғын үй корпустарын салу. Мекен-жайы: Алматы қ-сы, Орбита-4 ықшым ауданы, 78. 

    25-кесте.  Қаржылық қайтарымдылығын  қамсыздандыру

 
    

• Тұрғын  үй, жеті бөлмеден тұрады. Көлемі 335,6 кв.м., тұратын үйдің көлемі – 139,9 кв.м., құрамында жерасты үйі.
• Жер телімі, жалпы көлемі – 0,0796 га жеке меншік құқықтары негізінде арналған.
• Салынған жылы: 1984 ж..
• Меншік иесі: Н.М.Мансуров.

    26-кесте.

 
    

• Иеленуші: А.А. Садықов.
• Сипаттамасы: Үш қабатты ғимарат, орналасқан жері - Әуезоа көшесі 175 үй.
• Салынған жылы: 1970 ж. 1-2 қабаттарында орын алған.
• Орын алатын ғимараттың жалпы аумағы – 397 кв.м., негізгі аумағы – 296,6 кв.м.
• Мүліктің бағалауын «ВСС» ЖШС жүргізді. Бағалау құны нарық сомасымен (90%-ға), шығындарына (5%-ға), табысына (5%-ға) тәсілімен анықталған.

    27-кесте.