Химиядан өзінді жұмыстарды ұйымдастыру

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ТЕСТ ТҮРІНДЕГІ  ТАПСЫРМАЛАР ЖҮЙЕСІН ПАЙДАЛАНУ

 

[20].

Тест түріндегі тапсырмалар  ғылыми-педагогикалық өлшемдердің  қатаң талаптарына сай келуді көздемейтін, тек бағалау үшін қолданылатын тапсырмалар. Оларды көбіне тесттермен шатастырып алып жатады. Жасалынған тапсырмалар педагогикалық құрал ретінде қолданылу мақсатына қарай: нақтылық, технологиялық, логикалық ұстанымдарға, білім мазмұнына сай келуі сияқты талаптарға сәйкес болуы қажет. Осы талап-белгілер тапсырма түрлерін ажыратуға мүмкіндік береді. Барлық педагогикалық тапсырмалар: тест түріндегі тапсырмалар, тест және тест емес болып үшке бөлінеді. Олардың жіктелуіне қасиеттері мен анықтамасындағы айырмашылықтар негіз болды.Алған баға педагогикалық өлшем нәтижесі ретінде ажыратылмайды, керісінше ол субъективті бағалауға жатады. Тест түріне жатпайтын тапсырмаларға есептер, сұрақтар, мысалдар, жатгығулар, сөзжұмбақтарды жатқызуға болады. Себебі, олар технологаялы емес, көлемі үлкен, мазмұны мен формасын қабылдаудың қиындылығы және көп еңбек пен уақыт жұмсалады. Оған қоса олар арқылы білімді өлшеу де қолайсыз.

Педагогикалық жүйе ретінде  тестті құрастыруға қажетті математикалық-статистикалық  сипаттамалары бар дәл мазмұны  іріктелген, дұрыс формалы тапсырмалар  ғана тестке жатады.

Тестті - форма және мазмұндық  жүйенің бірлігі деп түсінген жөн.Тест тапсырмалары өзіндік оқу жұмысын ұйымдастыруда, білім мекемелерінің бітірушілерін қорытынды аттестациялауда таптырмас кұнды кұрал.Тест педагогикалық құрал бола отырып, мынадай талаптарға жауап береді:

• мақсаты;
• нақтылығы;
• технологиялылыгы;
• айтылудың логикалық, формасы;
• жауаптар үшін орындардың нақтылығы;
• жауаптарды бағалаудың ережелерінің бірдей болуы;
• барлық сыналушыларға нұсқаудың бірдей болуы;
• тапсырма элементтерінің орналасуының дұрыстығы;
• тапсырманың формасы мен мазмұнының орынды болуы.

Бір дұрыс жауабы бар  тест түріндегі тапсырмалар.

Бір дұрыс жауапты  таңдайтын тапсырмалар іс жүзінде  жиі қолданылады. Оның жақсы жағына қарапайымдылығы және білім тексеруді  автоматтандыруға ыңғайлылығы жатады. Ал теріс жақтарына дұрыс емес жауаптардың ойда жатталып қалу мүмкіндігі және дұрыс жауапты дөп тауып алу мүмкіңдігі жатады. Ол үшін дұрыс емес жауаптар шын жауаптарға ұқсас болуы тиіс. Бір жауабы дұрыс тапсырмаларды тұжырымдаудың екі түрлі ұстанымдары бар, оның бірі тапсырмаға жауапты таңдап алу кезінде, екіншісі тапсырма мазмұнын жасау кезінде пайдаланылады. Жауаптарда іріктеп құрастыру кезінде төмендегідей ұстанымдарды ұстанған пайдалы:

Қарама-қайшылық. Бұл ұстанымда "емес", "болмайды" деген мағынаны білдіретін сөздер қолданылады, яғни бірінші жауап екінші жауапты теріске шығарады.

1.  Күміс металы  электр тоғын:

а)өткізеді;                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                ә) өткізбейді.

Біртектілік - біртекті жауаптар іріктеліп алынады.

2. Периодтық жүйеде  период бойынша солдан оңға  қарай элемент атомдарының радиусы:

а)қысқарады;                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                       ә) ұзарады.

Кумуляция - екінші жауаптың мазмұнына бірінші жауаптың мазмұны кіреді. т.с.с.

3.  Гидролизі нәтижесінде қышқыл орта түзеді:

а)натрий  ацетаты;                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                            б) қорғасын нитриті;

ә) калий сульфиді;                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                               в) натрий карбонаты.

Градуирлену - үш немесе оданда көп жауаптардың болуы арқылы жүзеге асырылады.

4.  Электролиттің диссоциациялануы  жүреді:

 а) суда  ерігенде;

 ә) суда ерігенде және балқығанда.

Қосарланған қарама-қарсылықты ұстанымы негізінен төрт жауабы бар тапсырмаларда қолданылады.

5.  Температура артқан  сайын газдың ерігіштігі;

а) артады;                                                                                                                                                                                                                                     ө) өзгеріссіз қалады;                                                                                                                                                             б) төмендейді.

Ұстанымдардың бірігуі - тест түріңдегі тапсырмалардың композицияларында әртүрлі ұстанымдар біріктіріліп қолданылады.

6.   Реакция жылдамдығының температураға тәуелділігі:

а)  тура пропорционал, түзу;

ә) тура пропорционал, экспоненциалды;

б)  кері пропорционал, түзу;

в)  кері пропорционал, экспоненционалды.

7.   кристалдық торы:

а) атомдық ;                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                    б) металдық;

ә) иондық ;                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                  в) молекулалық .

Бірнеше жауабы бар тест түріндегі тапсырмалар.

Бір дұрыс жауабы бар  тапсырмалардың кемшіліктерін бірнеше  жауабы бар тапсырмалар толықтырады. Ондай тапсырмаларды орындау үшін сыналушыға берілетін нұсқауда: «Сізге берілген тапсырмалардың жауаптары бір, екі, үш және оданда көп болуы мүмкін. Дұрыс жауаптарды белгілеңіздер» деп жазылады.

8. Заттың ерігіштігі  тәуелді:

а)  оның табиғатына; 

ә) газ болса қысымға;

б)  еріткіштін, табиғатына;                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                         в) температураға;

г) қандай ыдысқа    ерітілгендігіне.                                                                                                                                                                                                                                      9. Гидролизденгенде қышқыл тұздарга айналатын тұздар:

а)  калий фториді; 

ә) натрий нитриті; 

б)  калий фосфаты;                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                в) калий карбонаты;                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                              г) темір (III) хлориді;

 ғ) мыс (II) нитраты.                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                       

Тест түріндегі толықтыру тапсырмалары.

10.  Толықтыру:

Сұйық ауаны ректификациялық  айдау арқылы оттек алу ..... кұбылысқа жатады.

Ашық формалы тест түріндегі тапсырмалар.

Ашық формалы тапсырмаларда тандалып алынатын жауаптар болмайды. Сыналушы жауапты өзі жазады. Тапсырма егер, жауап дұрыс болып шықса шыңдықка, ал дұрыс болмаса өтірікке айналатын тұжырымдамалар түрінде беріледі. Тапсырманың нұсқауы "Толықтыр" деген бір сөзден тұрады.

11.Элементтердің өзінің  және қосылыстарының қасиеттері ... сан шамасына ... түрде тәуелді  болады.

Композиция ұстанымдары. Алдынғы қарастырылған ұстанымдарға тек ашық формалы тапсырмаларға  ғана емес, барлық тапсырмаларға ортақ  бірнеше ұстанымдарды қосқан жөн. Солардың біріне тапсырманың мазмұнының логикалық нақтылық ұстанымын атауға болады.

12.  Атом құрылысының  планетарлық моделін жасаушы  ғалым...

Бұл тапсырманың нақты  жауабы белгілі. Екінші ұстанымға нұсқалылық жатады.

Параллельділік ұстанымы өзіңде үш ұғымды байланыстырып ұстайды.

1)  тапсырмалардың  мазмұны бойынша параллельділік;

2)  мазмұн және форма  бойынша параллельділік;

3)  мазмұн, форма және  тапсырманың қиындығы бойынша  парал-лельділік.

Тапсырмалардың мазмұн бойынша параллельдігі нұсқалылық және кайтымдылық ұстанымы арқылы жүзеге асырылады.

13.  Возгонка деп  қатты заттың ... күйіне көшуін  атайды.

Сәйкестілікті анықтауға арналған тапсырмалар.

Мұндай тапсырмаларды  екі немесе үш бағанаға, оның біріншісіне  тапсырма қалғандарына жауаптар жазылады. Сыналушы бірнеше бағанадағы жазылғандарға екінші немесе үшінші бағаналардағы жауаптарды сәйкестендіреді.

14.  Сәйкестіктерді  аныктаңыздар.

Гомологтық қатар               Формула                                    Аталуы

Алкандар                                С₂Н₆                                          пропан

Алкендер                                С₆Н₆                                         пропен

Алкиндер                                С₃Н₆                                         этин

Арендер                                  С₂Н₂                                          бензол

                                                         С₃Н₈                                         пропин