Кәсіпорындағы маркетингтің мәні, міндеттері және дамыту жолдары

     Тауарды тарату барысында бөлшек  сауда және көтерме сауданы пайдаланады. Оны төмендегі кестеден көре аласыздар. 

(8-үлгі)

     “Рахат” Акционерлік Қоғам жарнама іс-әрекетінің құрлымы келесі бағыттарды енгізді: “Рахат” АҚ бейнесіне қалыптастыру, тауарлық жарнама,нарық ақпараттану деңгейін дамту;

     “Рахат”АҚ бейнесін қалыптастыру баспа сөз басылымдары мен теледиларда жарнама шараларын енгізді. Баспа сөзде бейнелеу үшін төмендекыдей ақпараты қолданды.

     “Рахат” АҚ үшін маңызды рәсімдер:  жаңа   технологияларды енгізу,жаңа өнімдерді шығару,көрмелерде марапатталу, экономикалық көрсеткіштерге жету;

• Қайрымдылық әрекет ерге қатысу;
• Қоғамдық, әлеуметтік – маңызды шараларға қатысу;

  Жоғарыда  аталған рәсімдер үшін келесі  қарқындылық ұйғарылды:

• Алматы аудиториясына  бағытталған  басылымдар  мен  хабарларда

жылына  төрт жариалым;

• Республикалық аудиторияға бағытталған басылымдар және хабарларда жылына жариялям;
• Обылыс орталықтары аудиториясына    бағытталған   басылымдар

мен  хабарларда жылына екі жариялым;

  Тауарлық  жарнама келесі бағыттарда белсенділікті енгізеді:

1. “Рахат” Акционерлік  Қоғам  өнімі ассортименті,  бағалары, сату шарттары  жәйлы   аудиториясы  үшін  ең көп  мөлшердегі   сұраным кезінде үш басылымда айына төрт рет жәрияланады.  Жаз  айларында өнім туралы кең түрдегі ақпарат айына бір рет шығады.Басылымдарда жыл бойы айына бір рет жариялау орынды.

2. Жалпы  сипаттағы ақпарат модульдері  түрінде тауарлық жарнама; Алматы  қаласы үшін айына 4-5 рет;  Республикалық  газеттерде айына екі рет жариялым,  Обылыс орталықтарының жергілікті басылымдар ында, айына бір жәриялымнан түрады;

3. Өнімнің  жеке   түрлерін  жылжыту  бойынша  тауарлық  жарнама;

Жаңа  және сатыларды көбейту үшін  қосымша күштерді талап ететін  тағамдар егжей-текжейлері, жеке  сипаттамалардың бейнелеуімен ерекше көрсетіліп, жоғары деңгейдегі жеке тауар немесе өнімдер тобы жайлы мазмұнмен толтырылады. Өнімдердің жеке түрлері бойынша нарыққа ақпараттық әсерді көтеру үшін сәйкес материялдар  енгізеді;

Баспа  сөзде арнайы модүлдік жарнама  шығарылым, Сонымен қатар қосымша құралдар пайдаланады. Оларға визуалді жарнаманың стационарлық обьектілері, үнпарақтар, плакаттар, коммдналдық қызметтерге төлем квитанциялары жатады.

     “Рахат” Акционерлік Қоғам туралы нарықтың ақпараттану мақсатында иландыру, еске түсіру сипаттағы жарнама орындалады. Оны жүргізу бейне және аудитороликтер арқылы кондитер тағамдарына ең көп мөлшердегі сұраным кезінде жоспарланып отыр. Теледидарда жеке хабарлармен бағдарламаларға қоспалар арқылы, мұндай жарнаманы жыл бойы негізіннен демеушлік іс-әрекет бойынша орындау керек. Осындай жарнаманың мақсаттарына жету үшін визуальді жарнаманың стационарлық обьектілерді тиімді.

     Плакаттық және басқа да полиграфиялық  бұйымдар тұтынушыларды ақпараттандыру  мен қатар функцияларды орындайды. Осы мақсатта үш өлшемді плакаттар, екі деңгейлі корпоративті папкалар, қалта кұнтізбелерін шығару жоспарланып отыр. Берілген бағыт шектерінде фирмалық кіиім немесе оның элементтерін жасау қажет. Тұтынушылармен тікелей жұмыс істейтін фирмалық дұкендегі жүргізушілері, өтгізу бөлімінің қызметкерлері үшін ,орамал, алжапқыштар , алматы қаласының тұтынушылары  арасында кең тараған “Рахат”АҚ өнім жәйлі ақпараттың айтарлықтай көлемін алып жатқанын есепке ала отырып, республика аумағының барлығында тұтынушыларға бір уақытта әсер ету үшін жарнама шығындарын алғашқы кезде Республикалық арналарда шоғырландыру керек. 

     Кәсіпорындардың тауар таңбасын  пайдалану өнімдерге сатып алушылады  жұмылдыруға тікелей әсер етеді. Әйгілі кәсіпорындардың тауар  таңбасы тағамдар сипатының кепілдігі болып, өнімдердің нақтылығын растайды. Бұл он жыл  бойы қалыптасқан жолдары сапа  салттары, сатып алушылар арасында жоғарғы бедел мен әйкілікпен ерекшеленеді. Сонымен , тауарды жылжыту жөндегі фабрика іс-әрекетін талдау нарықтағы белсендігін қамтамасыз ететін ынталандыру, нәсихаттау, жекесатулар, делдалдармн өзара әрекет және басқада құрамдастарын енгізетін маркетингтік кәсіпорындардың күрделі жұйесін басқарып отыр. Алматы кондитер фабрикасы шығарған өнімдерін нарыққа “тарату” және “итермелеу” қыистырылған стратегиясын таңдап, Оны Оңтүстік-шығыс қазақстан нарығы мен Республикасының басқа аймақтарында қолданады. төмендегі ( 7-үлгіден көре аласыздар). Мұнда жарнаманың іс-әрекет құрлымы кең көледе көрсетілген.

(10-үлгі)

“Рахат”АҚ Ынталандыру Әдістері.

2.3 “Рахат” АҚ өндірістік маркетингтік іс-әрекеттерін дамыту   жөніндегі ұсыныстар мен нұсқалар.

     Жалпы бүгінгі таңда “Рахат”Ашық Акционерлік Қоғамы Қазақстандағы  тамақ өнеркәсібінің алдыңғы қатарлы табысты кәсіпорыны болып саналады. Оған дәлел ретінде оның әлемдік стандартқа сай дәмді де сапалы және басқа қабылетті өның түрлерін өндірумен байлансты деуге болады. Ал ол кәсіпорынның қызметінің табыстылығы мен тиімділігін көрсетеді. Сонымен қатар, “Рахат” Ашық Акционерлік Қоғамының қызметінің жемісті болуына ондағы жүзеге асырып жатқан бірқатар маңызды іс-шаралармен тығыз байланысты. Атап айтсақ, бұл кәсіпорын ашық акционерлік қоғам ретінде өзгерістер енгізді. Және нарықтық қатынастар шеңбернде өз қызыметін нарық талаптарына сәйкес толықтырады. Яғни, -құрал- саймандары мен өндірістік  құрал-жабдықтары жаңартылып, автоматизацияланды, жаңа өндірістік     линиялар жүзеге асырылды.

-қазыргі  заманның талаптарына сәйкес  кондитерлер мен технологтардың  білігтілігін жоғарлату мақсатында  әртүрлі семинарлар, курстар, оқыту  іс-шаралары ұйымдастырылды; -кондитерлік  өнеркәсіп үшін қажетті шикізаттар  мен құрал-жабдықтарды өндіретін әлемдік, әсересе европалық өндірушілермен серіктестік қарым-қатынастар нығайтылды. Шет елден көбінесе какао, кондитерлік майлар, ароматизаторлар (хош иістендіргіштер) және т.б. тасымалданады.  Дегенмен,әр уақытта кәсіпорының қызыметін дамытуда оны жетілдіріп отыру қажет.Сондықтан “Рахат” Ашық Акционерлік Қоғамның табысты да пайдалы өнімдерін өндіруде кездесетін бір қатар мәселерді шешу жолдары туындайды.

Солардың  бірі - жұмыскерлердің біліктілігін көрсету-кәсіпорынның ең басты мәселерінің бірі. Әсересе инженерлер, технологтар,маркетинг қызметкерлерінің біліктілігі мен білімін жетілдіру мақсатында әртүрлі курстар мен семинарлар ұйымдастыруы қажет. Бұл мамандар қазіргі заманның білім жүйелерін меңгеріп,жаңа өнім өндіру тиілділігін қамтамасыз етеді. Сол үшін кәсіпорын тарапынан жоғары сапалы жұмыскерлерінің санын көбейту оның өзекті мәселесі болуы тиіс. Бұл тұрғыда менің ойымша,маркетинг бөлімін жандандыру негізінде баға, сапа, өткізу,тарату сияқты бөлімшелерінің қызметін жетелеп бақылайтын жүйе құру керек. Яғни әр бөлімше өзінше жауапкершілікпен тиісті білікті мамандары арқылы өз мәселеріне шешім табуына мол мүмкіндігі болады. Сонымен қатар, шетелдік мамандардан білім алмастыру немесе мерзімдік стажировкалар ұйымдастыру арқылы мамандардың біліктілігін көтеруге болады. Әсересе кондитерлік өнеркәсіптің шебер-кондитерлері Швейцарияның білікті қызыметкерлерінен шоколад өндіріс технологиясын дамыту жөнінде семинарларды,қарым-қатынастарды нығайту қажет.

Менеджментті  дамыту.Әрбір кәсіпорынның қызметін жүзеге асыруда басты мәселе оның басқару тиімдлігінде болды. “Рахат” Ашық Акционерлік Қоғамның жүмысын ұйымдастыруда негізгі мәселе оның қандай басқарылып, ұйымдастыруы қарастырылады. Жалпы басқару қызыметін жоспарлау, бақылау, ынталандыру, ұйымдастыру, функциялары арқылы жүзеге асырылады. Бұл кәсіпорында негізінен бақылау функцияы әрбір өндіріс кезеңінде тұрақты түрде талданып отырады. Бақылаудың қатаң жүйесі өнімді өндірудің барлық кезеңінде  оның бәсеке қабілеттілігін көрсетуге мүмкіндік береді және сауда торынан минималды қайтарылу дәрежесін төмендетті деуге болады. Жалпы бақылау функциясын іске асыру біріншіден, есеп және есеп беру жүйелерін ұйымдастыруға негізделеді. Басқарушылық есеп берудің құру қағидалары ретінде жауапкершіліктің қолдануын келтіруге болады. Сонымен қатар әрбір бөлімшелердің қызметін қадағалау арқылы олардың пайдалылық деңгейі мен өзарақатынасын анықтауға болады. Әрине бұл кәсіпорында ұйымдастырушылық-экономикалық қамтылу дәрежесі жеткілікті, дегенмен оны қайта құру мен жандандыру мәселесі ескерілуі тиіс. Ол үшін жаңа басқарушылық стильдері, модельдерді қарастыру қажет. Менеджмент тұрғысынан ұйымның мақсаты мен миссиясына сәйкес жаңа бағыттарды зерттеу керек, мысалы әрбір ұйым бөлімшелерінің қызметін тиімді болуы үшін орталықсыздандыру жұйесін енгізуге болады. Яғни әр бөлімше дербес экономиканың,ұйымдастырушының қызыметтерін өз бетінше жауапкершілікпен жасаса, сонда өзінше әр бөлімнің тиімділігі артуы мүмкін. Нәтижесінде ұйымның рентабілділігі артып, бөлімшелердің өкілеттіліктері өседі. Сонымен,қатар тиімді менеджментті жүзеге асыру үшін ұйымның ұйымдастырушының құрлымының қызыметін де ескеру керек.  

Жарнаманы  қалыптастыру мәселесі.Сонымен қатар, бұл кәсіпорында негізінен жарнама қызыметін жетілдіру қажет сияқты. Себебі егер де жарнаманы табысты және тиімді жүзеге асыру арқылы одан да табыстырақ кәсіпорын болуы мүмкін. Сондықтан, жарнаманы қалыптастыру іс-шаралары болуы керек. Сапалы және өтімді өнім түрлерін тұтынушыларға жарнама түрлері арқылы хабардар етуге болады. Интернет сияқты тарату жолдарымен жеткізуге болады. Сонда кәсіпорынның өнімдері тартымды жарнамалармен тұтынушылардың талғамына әсер етеді. Сонымен қатар, Бұл ұйымға көбінесе өз өнімдерін таныту мен жарнамалау бағытында әртүрлі сипаттағы көрмелерге, конкурстарға қатысу қажет. Мысалы, “Рахат” Ашық Акционерлік Қоғамы сапаның алтын белгісінің иегері атанып,“Қазақстаның белгісі” сиымен марапатталған . Сол сияқты ол халықаралық және республикалық байқауларда сапалы өнім өндіру негізінде жүлделі орындарға ие болып жүр. Сондықтан, келешекте де ұйымның табысты қызмет атқаруына оның өнім сапасы мен тұтынушыға деген пайдалылығын ескеруі тиіс.

     Бұл жағдайда жарнаманы пайдалану  және және оны үнемді ұйымдастыру  ол осы кәсіпорынның маңызды  шараларының бірі ретінде қарастырылады. Жарнама негізінен тауарды немесе қызметті тұтынушыға, жабдықтаушыға, сатып алушыларға т.б. таныстыру мен жан-жақты таныстырудың бірден – бір тиімді құралы. Ол неғұрлым сапалы және тартымды болса, соғұрлым халыққа дұрыс танылады.

   “Рахат” Ашық Акционерлік Қоғамның өнімдері біздің елде айтарлықтай танылған танылған деуге өнімдері біздің елде айтарлықтай танылған деуге болады, бірақ кәсіпорынның қызметінің табыстылығына, өнімның өтімділігіне жарнаманың алатын маңызы зор. 
 
 

(1-үлгі)

Нарықтағы  “Рахат” АҚ жарнамалық шараларының дәйектілігі