Казфосфат ЖШС ЖФ «Минералды тыңайтқыш»

         2.6 Аккумуляторлы күкірт қышқылын алу

         Аккумуляторлы күкірт қышқылын алу үшін, теміржол цистернасына түскен, техникалық күкірт қышқылы қолданылады, себебі оның құрамы аккумуляторлы күкірт қышқылына сәйкес келеді(темір,мышьяк).

         Күкірт қышқылы  қоймада 43/_1,2 сақталады.

        Қышқыл деңгейі сақтау қоймасының  43/_1,2  қақпағынан 0,5 м-ден кем болуы тиіс,осы деңгейге жеткенде сигнализация іске қосылады.

 Күкірт қышқылы мөлдірлету үшін қойма  43/_1,2 18-24 сағат ұстайды, сосын тұтынушыларға бутылдарға, бочкаларға сонымен қатар теміржол цистерналары арқылы жеткізіледі. 

       2.7 Қабылдау және әкті қоймалау,әк сүтін алу

         Әк филиалға теміржол вагондары және жартылай вагондар арқылы жеткізіледі.  Әкті тиеу мен сақтау үшін шағын қоймалар қарастырылған. Теміржол вагондары теміржол жолдарына қойылған.Онда әкті крандармен автосамосвалдарға тиеп, әк сүтін алу үшін, бункерге жібереді.Әк тарелкалы қоректендіргіш арқылы термоизвестгасилкаға беріледі. Термоизвестгасилка- цилиндрлі барабан, диаметрі 1,2 м, ені 4 м және ішінде классификатор орналастырылған. Ол сұйық фаза, яғни әк сүті мен сөндірілген әкті ажырату үшін пайдаланады.

     Әкті күйдіру үшін термоизвестгасилкаға  бойлер арқылы ыстық су температурасы 58-80 С жіберіледі. Бойлерде суды жылытқаннан соң, бу бөлінеді. Ол барбатер арқылы бөлініп шығады. Термоизвестгасилкалардан шыққан әк сүті екі ерітінді бакторына құйылады. Бал деңгейі 0,5 м-ге жеткеннен кейін, қақпақта сигнализация іске қосылады. Әрбір бакта қондырғылар орналастырылған. Әк сүтін алу талабы бойынша, оның құрамы 10% Сa(ОН) , ал тығыздығы 1,061- 1,062 г/дм болуы тиіс. 
 

Кесте 5 ­Кальций оксидінің массалық құрамы және оның тығыздығы       (температура20 ⁰С)

Әк  сүтінің тығыздығы, г/дм3	Са(ОН)2, %	СаО, т/м3	Ерітіндідегі  әк сүтінің шығыны, т/м3
1	2	3	4
1,009	1,31	0,01	0,014
1,017	2,59	0,02	0,029
1,025	3,87	0,03	0,043
1,032	5,13	0,04	0,057
1,039	6,36	0,05	0,071
1,046	7,58	0,06	0,086
1,054	8,79	0,07	0,100
1,061	9,96	0,08	0,114
1,068	11,14	0,09	0,128
1,075	12,29	0,10	0,143
1,083	13,43	0,11	0,157

 
 
 

        2.8Аммиак суын алу

        Сұйық NH 1,6 мПа қысыммен (16 кг/см )1 т/сағ барботер арқылы жинаққа125/_1,2 беріледі. Алынған аммиак суының деңгейі 0,5 м болуы тиіс, осы деңгейге жеткенде сигнализация іске қосылады. 

       

Кесте 6  ­  Аммиак суындағы аммиактың массалық үлесі

№	Ерітіндідегі  аммиактың массалық үлесі, %	Ерітінді  температурасы, 0С
		10	15	17	19	20	21	23	25
		Тығыздық, г/л
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
1	20	0,928	0,926	0,925	0,924	0,923	0,922	0,921	0,920
2	22	0,921	0,919	0,918	0,917	0,916	0,915	0,914	0,913
3	24	0,916	0,913	0,912	0,911	0,910	0,909	0,908	0,907
4	25	0,913	0,910	0,909	0,908	0,907	0,906	0,905	0,904
5	26	0,910	0,907	0,906	0,905	0,904	0,903	0,902	0,901
6	27	0,907	0,904	0,901	0,902	0,901	0,900	0,898	0,897
7	28	0,904	0,0901	0,900	0,899	0,898	0,897	0,896	0,895
8	30	0,898	0,895	0,894	0,893	0,892	0,891	0,890	0,889

 
 

 

      2.9Автоматты және арақашықтықтан бақылау жүйесі     

      Автоматты бақылау- күкірт қышқылының қысымын 83/_1,2.құбырларға берілуін     қадағалау 
 

      2.10 Автоматты құлыптану жүйесі

    Қауіпсіздікті сақтау мақсатында сөндірілмеген түйіршіктер тиелген соң, бірден   автоматты түрде лебедкалар құлыптанады. 
 

     2.2.1 Сигнализация жүйесі

      Сигнализация мына жағдайда орындалады:

• транспортер іске қосылғанда;
• әк сүтінің деңгейі ерітінді багіне жеткенде 89/_1,2   0,5 м қақпаққа;
• қоймадағы күкірт қышқылының деңгейі толғанда 43/_1,2 0,5 м   қақпақтан;
• қоймадағы күкірт қышқылының деңгейі түбіне 79/1-3    7 м жеткенде.

 

 

Кесте 7-Техникалық аммиак суын алудың материалдық балансы

КІРІС						ШЫҒЫС
Аталуы	т/т	т/ч	Массалық үлес, %	№ п/п	Аталуы		т/т	т/ч	Массалық үлес, %
1 Техникалық аммиак суы (99,9 % NH3)	0,25	5,0	25,0	1	Аммиак суы		1,0	20,0	100,0
2 Химиялық тазартылған су	0,75	15,0	75,0
ҚОРЫТЫНДЫ:	1,0	20,0	100,0		ҚОРЫТЫНДЫ:		1,0	20,0	100,0

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

                                                       

                                            Сұлба 1 – Материалдық ағын

 
 
 

               Кесте 8-Материалдық ағын

№ қ/н	Реагент шығыны, т/сағ	Ағын  нөмері схема бойынша
		1	2	3
1	Сұйық аммиак	5,0
2	Химиялық тазартылған  су		15,0
3	Аммиак суы			20,0

 
 
 
 
 
 
 
 
 

            

            Кесте 9 –Аккумуляторлы күкірт қышқылын алудың материалдық балансы

КІРІС					ШЫҒЫС
Аталуы	т/т	т/ч	массалық үлес, %	№ п/п	Аталуы	т/т	т/ч	массалық үлес, %
1 Техникалық күкірт қышқылы (93 % мнг.)	1,500	18,0	92,1	1	Аккумуляторлы қышқыл	1,0	12,0	61,4
2 Ұсталған ауа	0,129	1,55	7,9	2	Тұнғаннан кейінгі  суспензия тұнбасы	0,453	5,44	27,8
				3	Шыққан газдар:	0,176	2,11	10,8
					SO2		0,006
ҚОРЫТЫНДЫ:	1,629	19,55	100,0		ҚОРЫТЫНДЫ:	1,629	19,55	100,0

 

                                            

                                     Сұлба 2 – Материалдық ағын

 
 
 
 

            Кесте 10- Материалдық ағын

№ қ/н	Реагент шығыны, т/сағ	Ағын  нөмірі схемасы бойынша
		1	2	3	4	5
1	Техникалық  күкірт қышқылы (93 % мнг.)	18,0
2	Ұсталған ауа		1,55
3	Аккумуляторлы күкірт қышқылы (92 % мнг.)			12,0
4	Шыққан газ				2,11

 

       Кесте 11-Негізгі шикізат,материал мен энергоресурстардың шығын нормасы

                           Техникалық аммиак суын алу

№ қ/н Шикізат,материал және энергоресурстардың аталуы Бірлік  өлшемінің аталуы Шығын нормасы жоба  бойынша қойылған регламентке  жеткен кез 1 2 3 4 5 1 Техникалық  сұйық аммиак(99,9 % NH3) т/т 0,25 0,25 2 Тазартылған су м3/т 0,75 0,75